598

Pole łączliwości ograniczone do kilkunastu afiksów ma rodzimy sufiks -owa oraz zapożyczony -ista. Sufiks -owa najczęściej pojawia się po osobowych podstawach rodzaju męskiego (ambasad-or-owa, kup-c-owa, choć również środ-k-owa, ogn-isk-owa). Sufiks -ista łączy się głównie z podstawami zapożyczonymi (legi-on-ista, propag-andz-ista, choć słui-b-ista). Mniej więcej po dziesięć sufiksów może poprzedzać sufiksy -ko, -ik, -ak, -ica, -izm. Sufiks -ko występuje po podstawach rodzaju nijakiego (krzes-iw-ko, marz-on-ko, mieszk--an-ko, kół-ecz-ko)-, -ik występuje po podstawach rodzaju męskiego (Franc-uz-ik, rog-al-ik, choć my-dl-ik). Sufiks -izm łączy się z segmentami obcego pochodzenia (hus-yt-yzm, morf-in-izjn, dekad-ent-yzm itp.).

Większość pozostałych sufiksów rzeczownikowych pozostaje w stałych związkach morfologicznych lub ma wąskie pole łączliwości. Są to jednak marginalne typy derywacyjne.

Z podstawami werbalnymi łączy się stosunkowo niewielka grupa afiksów rzeczownikowych, oprócz -anie, -enie, -cie także: -ca: obrońca, -ciel: stworzyciel, -arz: pisarz, -ala: jąkała, -us: lizus, -dło: mydło, -ak: czerpak, -acz: siekacz, -isko: łowisko itp. Elementami bezpośrednio występującymi przed tymi afiksami są najczęściej rdzenie czasownikowe, rzadziej afiksy: -ow- (kierowca, lądowisko, ładowacz, ładownia, przybudówka), -iw- (opryskiwacz), -w- (rozpruwacz). Por. prawostronna Walencja S_vcrt), s. 616.

Dużą aktywność wykazują sufiksy rzeczownikowe w łączeniu się z podstawami przymiotnikowym i, a to zarówno z rdzeniem (szar-ość, błog-ość), jak i z podstawami rozbudowanymi sufiksalnie. Nie łączą się tylko z przymiotnikami zawierającymi w wygłosie sufiksy ekspresywne (-1mi, -usi), sufiks -ki oraz dzierżawczy -in. Niemal nieograniczoną tączliwość z podstawami przymiotnikowymi wykazuje sufiks -ość. Segment -ka łączy się z sufiksami derywującymi przymiotniki odczasownikowe (-any, -ony, -ty, -ły: mieszanka, mielonka, bitka, Zgniłka) i odrzeczownikowe (-any, -owy: slomianka, grochówka). Sufiks -ina wykazuje tączliwość głównie z -any (mieszanina). Sufiks -izna łączy się z najaktywniejszymi sufiksami adiektywnymi: -owy (ojcowizna), -ski (pańszczyzna), rzadziej z -ły, -ony, -awy, -aty (zgnilizna, opalenizna, koślawizna, rogacizna), tzn. łączy się z tymi sufiksami przymiotnikowymi, które nie występują w powiązaniu z -ka oraz -ina (chociaż możliwe są tu wyjątki: zgnilizna - zgniłka, opalenizna - plecionka). Pozostałe sufiksy rzeczownikowe tylko sporadycznie łączą się z podstawami przymiotnikowymi (-oć: dobroć, -ota: głupota, -(e)c: malec, -ak: trzeciak, -och: tłuścioch, -(e)k: głupek, -as: grubas, -osz: chudosz, -uch: prościuch, -us: obdartus, -usz: cienkusz). Por. prawostronna walencja S^, s. 608.

Z podstawami liczebnikowymi łączy się głównie sufiks -ka (piątka, setka).

Podstawy związane oraz izolowane wydzielane są głównie w formacjach obcego pochodzenia: stew-ard (por. komun-ard), jump-ing (por. jacht-ing), hipn-oza (por. chlor-oza), dylet-ant (por. praktyk-ant), dekad-ent (por. asyst-ent) itp.

W prawostronnej Walencji sufiksów rzeczownikowych ciekawe ustalenia dotyczą jedynie ich łączliwości z afiksem rzeczownikowym i czasownikowym.

598