4

momentu pobrania i zawiera wszystkie osoczowe czynniki krzepnięcia, w tym nietrwałe - V oraz VIII. Czynniki krzepnięcia w preparacie występują w normalnych stężeniach - 1 j./ml. Osocze świeżo mrożone przechowuje się w temperaturze -18°C i niższej (w takich warunkach nie dłużej niż rok). Zalecana jest temperatura -30°C i wtedy ważność preparatu wynosi 2 lata (nie może być dłuższa). Objętość typowej jednostki to 200-250 ml. Należy stosować preparat zgodny w układzie ABO. Osocze rozmraża się w łaźni wodnej i natychmiast przetacza.

Przeciwwskazania do przetaczania:

■+ w celu wyrównania ilości krwi krążącej,

-*■ jako źródło białka u pacjentów z koagulopatią, u których skuteczne jest leczenie witaminą K, krioprecypitatem lub koncentratem konkretnego czynnika krzepnięcia.

Pytania sprawdzające

1.    Jakie są przeciwwskazania do przetaczania krwi pełnej?

2.    Scharakteryzuj preparaty komórkowe: koncentraty krwinek czerwonych i płytkowych oraz koncentraty granulocytame. Jakie są przeciwwskazania do ich przetaczania?

3.    Scharakteryzuj preparaty osoczowe. Jakie są przeciwwskazania do ich stosowania?

ZASADY PRZETACZANIA KRWI I PREPARATÓW Z NIEJ OTRZYMYWANYCH

Anna Klimczyk

O przetoczeniu krwi decyduje lekarz prowadzący leczenie pacjenta po uprzednim uzyskaniu jego zgody na transfuzję. Zabieg mogą wykonać osoby do niego uprawnione: pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny, jednak za całość interwencji odpowiedzialny jest lekarz. Aby bezpiecznie przeto-

powania transfuzyjnego.

•+ Przetaczać można tylko krew zgodną w układzie ABO z krwią biorcy. Pacjent niemający w krwinkach antygenu D może otrzymać wyłącznie krew Rh-. Obecność jakichkolwiek przeciwciał w surowicy biorcy reagujących z krwinkami dawcy wyklucza możliwość transfuzji.

-» Należy przetaczać tylko taką krew i jej składniki, które są pobrane od wyselekcjonowanych dawców, zbadanych na nosicielstwo zakażeń wirusowych przenoszonych drogą krwi, oraz preparaty krwinek czerwonych mające wykonane próby zgodności.

■* Przetaczana krew powinna mieć pełną dokumentację. Przed przystąpieniem do zabiegu należy sprawdzić:

•    dane personalne biorcy (imię, nazwisko, datę urodzenia),

•    grupę krwi biorcy i czynnik Rh,

•    wynik próby zgodności,

•    dane na etykiecie pojemnika z preparatem przeznaczonym do przetoczenia:

-    nazwę placówki, z której pochodzi preparat,

-    grupę krwi dawcy i czynnik Rh,

-    objętość preparatu,

-    numer donacji,

-    datę ważności preparatu,

-    datę pobrania krwi lub preparatu,

-    wynik badań kwalifikujący preparat.