6

Przy zakładaniu cewnika do pęcherza moczowego należ} pamiętać, że:

a)    Wszystkie cewniki niemetalowe są jednorazowego użuku. nawet po sterylizacji nie można ich użyć ponownie.

b)    Cewnik wprowadzamy w warunkach aseptycznych, po dwukrotnym obmyciu żołędzi środkiem dezynfekującym, np. wodnym roztworem 0,5% Hibitanu.

c)    Cewnik wprowadzamy za pomocą jałowej pensety po uprzednim znieczuleniu cewki moczowej 2% żelem ligno-kainowym.

d)    Cewniki do jednorazowego cewnikowania stosujemy tylko na wyraźne polecenie lekarza (po odpowiednim ustaleniu można je zostawić w pęcherzu przez dłuższy czas, ale trudno jest zabezpieczyć je przed wypadnięciem, a ponadto w znacznym stopniu ograniczamy poruszanie się pacjenta).

e)    Cewniki Foleya utrzymują się w pęcherzu moczowym dzięki balonikowi umieszczonemu na końcu cewnika: balonik wypełnia się po wprowadzeniu cewnika do pęcherza falowym płynem przez kanał znajdujący się w ścianie cewnika.

f)    U chorego z cewnikiem należy dwukrotnie w ciągu doby obmyć żołądź, napletek i cewnik żelem do higieny intymnej oraz ciepłą wodą.

g)    Okres utrzymania cewnika w pęcherzu zależy od rodzaju materiału, z którego został wykonany cewnik i waha się od 10 dni do 6 tygodni. Po upływie tego okresu lub stwierdzeniu upośledzenia drożności cewnika, należy go wymienić na nowy. Czas utrzymywania cewnika w pęcherzu zależy od rodzaju materiału, z którego jest wykonany cewnik. Cewniki z gumy, lateksu czy PCV nie powinny być dłużej w pęcherzu niż 4 - 6 dni. natomiast cewniki z lateksu silikonowego ok. 21 dni. Cewniki ze 100% silikonu mogą być w pęcherzu nawet kilka miesięcy. Silkon jest najbardziej neutralnym biologicznie (ze znanych obecnie) materiałem. Dzięki bardzo zwartej i gładkiej strukturze ma minimalne właściwości inkrustacyjne. Trzeba pamiętać o ryzyku zakażenia pęcherza moczowego na drodze wstępującej. Guma, lateks czy PCV oprócz tego, że po kilku dniach mogą dać odczyn cewkowy (co nieuchronnie prowadzi do zwężeń cewki moczowej), mają budowę sprzyjającą siewom bakteryjnym. Zagrożenie to minimalizuje gładka powierzchnia silikonu. Okres utrzymywania cewnika w pęcherzu wyznaczany jest również osadzaniem się kamienia na ściankach cewnika. Jeżeli firma poleca dany cewnik np. na 7 dni, to bez względu na to, że cewnik ten nadal dobrze funkcjonuje, należy go wymienić. Zapobiega to bolesnemu zatrzymaniu moczu z powodu zatkania cewnika. Aby uniknąć zagęszczania moczu pacjent powinien dużo pić.

h)    Jałowość układu moczowego zapewnia zamknięty system zbierania moczu; nie stosować zatyczek do cewników i ich przepłukiwania w celu poprawienia ich drożności.

i)    Nic stosować cewników zbyt grubych, gdyż powstanie odczyn ze strony błony śluzowej cewki moczowej w postaci ropno-śluzowej wydzieliny. Zbyt gruby cewnik utrudnia odpływ wydzieliny i może dojść (u mężczyzn) do zapalenia tkanki okołocewkowej i ciał jamistych, a także do stanu zapalnego jądra i najądrza. Fizjologiczna średnica cewki moczowej męskiej to ok. 16 Ch, a więc cewniki stosujemy odpowiednio w rozmiarach 16 -18 CH.

j)    Nie używać siły przy wprowadzaniu cewnika ani nie forsować napotkanej przeszkody; nieostrożne cewnikowanie może spowodować uraz cewki moczowej, a także pęcherza moczowego.

k)    Płukanie pęcherza stosuje się tylko w wyjątkowych przypadkach i zawsze na zlecenie lekarza. Do płukania stosuje się 0,25% roztwór Neomycyny lub 3% roztwór kwasu bornego.

l)    Przy wymianie cewnika należy pobrać mocz na posiew i badanie ogólne.

2. Środki sanitarne i higieniczne:

1)    dla kobiet:

a)    pieluchy o kształcie anatomicznym; mogą być stosowane ze specjalnymi dla podtrzymania pieluch siatkowymi elastycznymi majtkami,

b)    duże podpaski urologiczne, mogą być stosowane wraz z siatkowymi majtkami co daje poczucie bezpieczeństwa i swobody,

2)    dla mężczyzn:

a) pieluchy o kształcie anatomicznym; mogą być stosowane ze specjalnymi dla podtrzymania pieluch majtkami,

san •

seni

«ce>T»*nTT' orrfr

----

. . ........—-

seni

i

(

28

PORADNIK DLA PIELĘGNIAREK