7 zgorzel gaz

Laseczki Gram-dodatnie: Corynebacterium, Listeria, Clostridium i Bacillus [    133

TABELA 13-3. Ogólna charakterystyka Clostridium

Laseczki Gram-dodatnie Tworzą spory

Ruchliwe (z wyjątkiem C. petfringens) Bezwzględnie beztlenowe

GOC

a.

Egzotoksyny: a-toksyna, fł-toksyna, £-toksyna i T-toksyna.

(1)    toksyna-a (lecytynaza) jest główną toksyną. Występuje u wszystkich typów C. perfringens, ale w największej ilości jest produkowana przez typ A.

(a)    Toksyna hydrolizuje lecytynę i sfingomielinę.

(b)    In vivo a-toksyna powoduje uszkodzenie fosfolipidów błony komórkowej i mitochondrialnej.

(2)    Wszystkie te toksyny są letalne dla zwierząt laboratoryjnych. Enterotoksyna jest wytwarzana podczas sporulacji. Hamuje transport glukozy, powoduje utratę białek i uszkodzenie nabłonka jelitowego.

2. Patogeneza i objawy kliniczne

a.    Zakażenia skóry i tkanki podskórnej (1) Patogeneza

(a)    Może występować w wyniku egzogennego skażenia rany (np.: z gleby, wody lub ścieków).

(b)    Skażenie endogenne. C. perfringens jest składnikiem flory fizjologicznej przewodu pokarmowego i żeńskich dróg rodnych. Większość zakażeń jest następstwem zabiegów chirurgicznych lub urazów jamy brzusznej, które prowadzą do skażenia tkanek kałem lub wydzielinami dróg rodnych.

'T2y Objawy kliniczne

(a)    Zakażenia ropne i ropienie często występują w pęcherzyku żółciowym, macicy, jajowodach i jamie brzusznej.

(b)    Miejscowe zapalenie tkanki podskórnej może wystąpić u chorych na

cukrzycę, np. w kikucie kończyny po amputacji. _

(c)    Martwicze zapalenie jelit, zwykle spowodowane prze^J3-toksvn^' *yp" C C. perfringens, jest groźną martwiczą chorobą jelita cienkiego,, w której ostry proces owrzodzeniowy powoduje odsłonięcie ściany jelita. Rokowanie jest złe.

(d)    Zgorzel gazowa występuje w skażonych, głębokich ranach i jest najcięższym zakażeniem tkanek miękkich spowodowanym przez C. perfringens. Ten typ zgorzeli charakteryzuje się martwicą tkanki i gnilnym zapachem.

b.    Zatrucia pokarmowe są zwykle spowodowane przez spożycie potraw mięsnych (np. gulaszu, zupy, sosów) skażonych pry.ez .spory,, C. perfringens lypu A.

(1)    Patogeneza. Spory wytrzymują gotowanie nawet przez długi okres, ale zaczynają rozwijać się w temperaturze poniżej 75°C (np. kiedy dostaną się do przew-odu pokarmowego). Uwalnianie ciepłoehwieinei enterotoksvnv przy sporulacji zachodzi przede wszystkim, w jelicie krętym i grubym.

(2)    Objawy kliniczne. Choroba zwyklejastępuje sama i charakteryzuje się biegunką w 18 godzin po spożyciu zanieczyszczonego pożywienia.

3. Rozpoznanie

a.    Zakażenie tkanek miękkich. Wyhodowanie C. perfringens z miejsca innego niż naturalne miejsce bytowania ma wartość potwierdzającą.

b.    Zatrucia pokarmowa. W przypadku podejrzenia zatrucia pokarmowego spowodowanego przez C. perfringens rozpoznanie nie może być oparte na identyfikacji bakterii z kału, ponieważ C. perfringens jest składnikiem flory. Niektórzy lekarze