9

Stanowisko Freuda (1856-1939):

* Sens objawów wszelkich zaburzeń nerwicowych jest przed pacjentem zawsze ukryty.

** Nic z warunków psychicznych, które do tego objawu doprowadziły, nie doszło do świadomości.

Teza: Istnieje NIEŚWIADOME w psychice.

Nieświadome to jedna z trzech jakości procesu psychicznego: -świadomy

-przedświadomy (przedświadome staje się bez naszego udziału, bez jakiegoś wysiłku świadome)

-nieświadomy (nieświadome może dzięki naszym wysiłkom zostać uświadomione, przy czym odnosimy wrażenie, że częstokroć pokonujemy wtedy nader silny opór).

|

Te ostatnie procesy psychiczne niełatwo zostaną uświadomione, gdyż ich treścią są wyparte wspomnienia i skłonności (Freud, 1944, s. 111-112).

10