architektura

Kościółki drewniane: Debro podhalańskie, na podhalu, w Sękowej /£ strzelistym dachem /ma/wcrki/

Zamki wyżynne - na górach. linie obronne. Sobieszów. Bolków - Dolny Śląsk Zaniki ic ł.iają innry obronne. chalu|>ę gd/io mieszka ksią/ę. dziedziniec:

i- Będzin - nieregularny zarys, innry. pałac księcia, wolnostojąca wieża, miejsce oslalcc/ncj obrony siolp:

__    .    > Bolków - zamek w Sudetach wzniesiony na wzgórzu nad miastem W miejscu starego założenia z ok 125<>

CP

■<r

Bolko I zaczai u 127v r budowę nowego zamku ze sioipcm - okrągła wieżą, ż- Sobieszów - zamek na stokach Karkonoszy; zamek górny ze sioipcm. powstaje za Bolka II w kilach 1353-6 Zamki nizinne - na płaskim terenie, kształt regularny kwadratu lub prostokąta.zamki krzyż;»ckic. w środku dziedziniec, narożnik z basztami, jedna baszta na zcwiujlrz wysunięta - kurza stopka (danskd. damsko).

>    W Kwidzyn - zcsjwł zamkowy + katedra - zamek /. dziedzińcem, katednj i kurza stopka: górny zamek, pod/amek. podzamcze - zamek niski:

>    Malbork - wysoki (najstarszy), średni, niski zamek, u podnóża zamku miasto - 2.\ mniejsze od zamku:

>    Niemcy - 2 wieże ostatecznej obrony:

>    Maldburg - górny zamek najstarszy, przcdzamczc - zamek niski, żeby się tam dostać należy pokonać kilka bram:

Miasta a w nich:

>    kamienice czyli niewielkie domki najpierw drewniane później murowane, piętrowe lub dwupiętrowe; ż- ratusz - świadczy o randze miasta.

>    zamki wyżynne, przcdzamczc;

>    I pas murów, później 2 (jeden mur jest niski): bramy, fosy. kraty spuszczane, kcnclarz z wypuslakami:

>    obszar zewnętrzny;

>    most zwodzony.

>    Pod koniec średniowiecza buduje się tzw. rondle, barchamy. by dojść do bramy trzeba pokonać fosę. wejść do barkanu. kolejna brama.

>    przedbramie (barbakan) - zwielokrotnienie linii obrony / oporu; strzelcy, obrońcy na pięterku:

Warszawa (brama łazienna) - mur obronny + wieża bramna, później powstaje przedbramie. powstają 2 mury. później dobudowuje się barbakan, należy pokonać bramy.

Kraków mur stary, brama Floriańska (stoją do dziś), most zwodzony, fosa. bramy. 1490 - 1502/3:

XIX w. moda na likwidację fortyfikacji średniowiecznych:

>    Austria:

>    Kraków (innym kolorem cegły jest zaznaczony zarys starych murów-;

Prof. Ratajski twierdził, że kiedy usunie się stare mury to będą przeciągi i choroby:

Gdańsk - mury + baszty, mur niski i fosa między tymi muranu, wieża, przedbramie - ul. Długa - na miejscu bramy gotyckiej - brama złota (renesansowa), katownia: budowle publiczne w mieście:

>    ratusz - najważniejsze miejsce - siedziba

>    rady - samorządu:

>    lawy - sądu: r- wagi:

>    wieża - archiwum;

>    czasami funkcja handlowa:

>    Rynki miasta średniowiecznego np.: Wrocław - plac. jndki. krainy, sukiennice, odwaclt - siedziba straży miejskiej, arsenał - ratusz, budy nki o różnej urodzie:

i- XVIII. XIX w. porządkowano miasta - gorsze burzono (sala rady. sądu. sień. wicczc. pomieszczenie, letnia sala)

>    Ważna rola w miastach - cccii (korporacje rzemieślników)

>    Cechowy rzemieślnik (czeladnicy, uczniowie)- elita miejska: do cechu nic przyjmowano ży dów ;

>    Cechy miały ważne zadanie - dosadzaiy kolejne elementy murów-

>    Partacze - rzemieślnicy nie należący do cechów.

>    Np.: siedziba bractwa Kurkowego św. Jerzego:

>    architektura przemysłowa miasta to np.: młyny, które mieliły ziarno, magazynowały mąkę im kolejnych piętrach oraz posiadały pice chlebowy (Gdańsk), kanał Radlin:

V    Państewka włoskie - Florencja - potęga miast:

V był tam przemysł włókienniczy.

>    pod koniec XIV w. liczyła 14 rys. mieszkańców;

>    We Lwowie w latach 20/30 pojawiło się kilku najwyższych matematyków na święcie:

V    Na początku XV w. pękła banka z renesansem - we Florencji - dużo ludzi bez wykształcenia, ale dobr/e radzących sobie we wszystkich dziedzinach:

>    Katedra gotycka - dzwonnicą - Santa Marie dc Fridc - Katedra Matki IJożcj Kw ictnej (Florencja. Ogiotło) licz kopuły, wzniesiono mury, a w 14IX r ogłoszono konkurs na budowę kopuły Zgłasza się wielu prójckiaiiiów', pomysłodawców (na piasku, na drewnie). F«jip|K» MrunellcM.In (1377 - 1446) tworzy I tylko i wyłącznic we Florencji, złotnik, wygrał konkurs (II miejsce) na projekt spiżowych drzwi. zaprojektował kojmlę S-jx»fcieiowa

6