CCF20090701057

ROZMOWY Z DIABŁEM

czai, ale pychą i hardością zdjęty posłuszeństwa przełożonym okazać nie chciał, Towarzystwo Jezusowe opuścił i na zgubę swoją do herezji kalwińskiej przystał; ale Ojciec Surin nigdy od posłuszeństwa zwierzchności się nie uchylił, choć mu to nieraz srogich mąk przyczyniało, ile że z rankorami i nieżyczliwym okiem na łaski jego nadzwyczajne różni patrzyli, za ekstrawagancję je mając i obłąkanie jakie, a nauki o życiu wewnętrznym, co je Ojciec spisywał, za przeciwne zwyczajom Towarzystwa poczytując. On wiedział wszakże, że trzeba za wolą zwierzchnika ślepo iść, choćby sąd własny inaczej mówił, bo kiedy i myli się zwierzchność, to i tak palec Boży w tej omyłce niechybnie działa.

Ale doświadczył za to Ojciec takiej łask Bożych słody" czy, co nią pyszni uczeni i filozofowie gardzą w rozum swój dufni, że żadne pióro tego nie opisze. Bo też powiada sam, jak autor Naśladowania, że wtedy Bóg do duszy przychodzi, kiedy człowiek tak jest uległy, iż każdy jak błoto deptać go może. Rzecz dziwna, niebiańskie to zachwycenie szczególnie wtedy ogarniało mu duszę, kiedy się rozbierał i ubierał i jakikolwiek kawałek nagiego ciała oglądał - swego albo cudzego. Kiedy na własne dało spoglądał, raczej Jezusa Chrystusa święte ciało widział i wtedy zgoła boskie, jak powiada, olśnienie przepełniało mu duszę; „i od tej nocy Wniebowstąpienia, pisze, lat temu przeszło dwadzieścia i pięć, nie zdarzyło się nigdy, bym przypadkiem jakim cokolwiek nagiego oglądał, by nie doświadczyć owego oglądu, co tak był podniosły i święty, że nic podobnego nigdy nie czułem... A zjawiało się to uczurie nie na widok tylko, ale i przy dotkniędu, skoro potrzeba do tego przymuszała”. Słodkie i pobożne to były obrazy, i dzięki nim, jak dalej powiada Ojdec, w taką zażyłość wszedł z) ezusem Chrystusem, iż go jako swego małżonka traktował i drugie ja. Bo też w zachwyt ceniach owych taka intymność między Bogiem i duszą się rodzi, jak między małżonkami, o ile przez koniekturę, powiada Ojciec, sądzić może. Dusza jako jedna rzecz z Jezusem Chrystusem się staje, w wielkości, mocy i wzniosłości jego niezrównanej partycypując.

Tyłe łask od Boga nadzwyczajnych doświadczywszy i tyle krzyża od złości szatańskiej wycierpiawszy, nie mniemał Ojciec Jan-Józef, by się godziło wszystkie te rzeczy taić, ałe wiele sporządził dzieł, gdzie ku zbudowaniu wiernych arkana dewocji wewnętrznej, drogi oczyszczenia, oświecenia i zjednoczenia w detalach opisuje. 1 wiele dusz uzdrowiły te dzieła pobożne i na prawe ścieżki ze zbłąkania zwróciły, chociaż tam niektórzy herezję w nich węszyć chcieli. Jakoż po dziś dzień, wiele lat po tym, jak Bóg Ojca Surin do chwały swojej powołał (co się stało 22 kwietnia 1665 roku w Bordeaux), poważaniem znacznym cieszą się te pisma, w skarbnicy duchowej Kościoła, Matki naszej, przechowane (chociaż jedno, wyznać trzeba, w prohi-bita poszło). Pisać o nich wszakże nie teraz pora, jako że o to jeno chodziło, aby z historii walki świętej, jaką Ojciec Surin z demonem stoczył, sprawę w krótkości zdać, na inny czas zostawiając owe wzniosłe nauki, co z historii tej wynikają.

Tyle tylko, do początku opowieści wracając, powiedzieć się godzi, że tak czarownika niegodziwego z diabłem konszachty, jak sióstr urszulanek żałosne opętanie, jak Ojca Surin dzielne zapasy, w jarzmie demona niewola i uzdrowienie późniejsze, że wszystko to niezwyczajnej siły argument stanowi dla naszej konkluzji,

117