CCF20130426003

widzialnym. Kwasy hydroksydikarboksylowe (np. kwas jabłkowy) w podanych warunkach reakcji tworzą pochodne umbeliferonu (ó-hydroksykumaryny). Związki te również fluoryzują szczególnie wyraźnie w świetle UV.

Odczynniki:    bezwodnik kwasu bursztynowego in substantia

świeżo sublimowana rezorcyna stężony kwas siatkowy 20% roztwór NaOH

Wykonanie: Kilka miligramów bezwodnika kwasu bursztynowego zmieszać z niewielką śfością rezorcyny. Dodać kilka kropli stężonego kwasu siarkowego, po czym mieszaninę ogrzewać w ciągu 5 mirt. w temperaturze 130° C na łaźni olejowej (utrzymanie stałej temperatury jest konieczne dla właściwego przebiegu reakcji). Uzyskany po reakcji stop rozpuścić ostrożnie w 5 mi wody, a następnie dodać 20% roztworu NaOH do reakcji zasadowej. Pojawienie się fluorescencji, szczególnie intensywnej w świetie promieni nadfioletowych wskazuje na obecność kwasu 1,2-dikarboksylowego lub 1-hydroksy,1,2-dikarboksyiowego. Równolegle do próby badanej należy wykonać próbę kontrolną (bez kwasu bursztynowego). Próba ta jest konieczna, ponieważ w przypadku przekroczenia wyznaczonej temperatury produkty rozpadu rezorcyny mogą być przyczyną pojawienia się zielonej fluorescencji. Zaobserwować i opisać zjawisko fluorescencji w świetie widzialnym i w ultrafioletowym. Zapisać w zeszycie wzory bezwodnika kwasu bursztynowego i rezorcyny (z nazwą systematyczną).

5. Wykrywanie układów nienasyconych w kwasach karboksylowych

Jest to reakcja analogiczna do utleniania alkenów manganianem(VII) potasu W środowisku alkalicznym następuje utlenianie wiązania podwójnego do diolu, czemu towarzyszy odbarwianie roztworu KMn0₄ i wytrącanie się brunatnego tlenku manganu(TV)_ Reakcją znana jako próba Bayerą służy do wykrywania alifatycznych układów nienasyconych.

Odczynniki:    5% roztwór kwasu fumarowego

0,1 M roztwór NaOH 1% roztwór KM11O4

Wykonanie: do ok. 2 mi zanalizowanego wobec papierka wskaźnikowego roztworu kwasu fumarowego dodawać wolno, kroplami 1% roztwór KMnO*. Jego natychmiastowe odbarwianie i tworzenie się brunatnej zawiesiny wskazuje na obecność podwójnego wiązania. Zapisać wzorami strukturalnymi zachodząca reafccję.

AMINOKWASY — bardzo ważna z biologicznego punktu widzenia grupa związków organicznych — są to kwasy karboksylowe z co najmniej jedną grupą aminową —NH2- Najbardziej rozpowszechnione w przyrodzie są 2—aminokwasy (zwyczajowo nazywane a—aminokwasami), ponieważ 20 z nich (w 1ym jeden iminokwas — prolina) są to tzw. aminokwasy białkowe, wchodzące w skład wszystkich żywych organizmów w biosferze. Fragment cząsteczki z atomami węgla od trzeciego ((3) -wzwyż nosi nazwę łańcucha bocznego oznaczanego literą R od dawniej używanego określenia „reszta aminokwasowa”.

Właściwości aminokwasów wynikają zarówno z charakteru podstawników przy węglu ot, jak i struktury łańcucha R_ Ze względu na obecność grapy karboksylowej (kwasowej) i aminowej (zasadowej) aminokwasy zaliczamy do cząsteczek amfoterycznyćk. Grupy te ulegają swoistemu wewnętrznemu zobojętnieniu, polegającemu na przeniesieniu protonu TT¹’ z grapy karboksylowej do azotu grapy aminowej. Tworzy się wówczas sól wewnętrzną tzw. jon oboj-

4