84
Z reguły źródło zasilania jest symetryczne, to znaczy:
U = U = U = U .
a b c f
W szczególnym przypadku, gdy odbiornik jest też symetryczny, to:
: I
f
ł> .
W tym przypadku wzór (9.2) przyjmuje postać:
■i
a/ W
Rys.9.1. Pomiar mocy czynnej w układzie trójfazowym cztero-
przewodowym a) schemat układu pomiarowego,
b) schemat zastępczy jednej fazy
Wzór (9.4) obowiązuje nie tylko dla odbiornika symetrycznego połączonego w gwiazdę w układzie czteroprzewodowym, ale również
■lii
dla każdego symetrycznego odbiornika trójfazowego połączonego w
•*
gwiazdę lub w trójkąt. Dla odbiornika skojarzonego w gwiazdę z niedostępnym punktem neutralnym, jak również dla odbiornika j skojarzonego w trójkąt pomiar mocy w układzie jak na rys.9.2a jest jednak niemożliwy, gdyż nie można podłączyć zacisku końca
a) b)
Rys. 9.2. Pomiar mocy czynnej odbiornikov trójfazowych symetrycznych a) z dostępnym punktem neutralnym,
< b) z niedostępnym punktem neutralnym
cewki napięciowej watomierza do punktu N. Dlatego tworzy się tzw. sztuczny punkt zerowy - N' o potencjale równym potencjałowi punktu N, co przedstawiono na rys.9.2b. Warunkiem na to, aby potencjały obydwu punktów N i N' były sobie równe, jest równość rezystancji R i rezystancji cewki napięciowej watomierza. Moc całkowita odbiornika w tym wypadku wyraża się tym samym wzorem (9.5).
Jeśli jest znany współczynnik mocy odbiornika symetrycznego cos? (jest on zwykle podawany na tabliczkach znamionowych odbiorników elektrycznych), to można moc odbiornika trójfazowego symetrycznego obliczyć bezpośrednio ze wzoru (9.4)
; na podstawie pomiaru napięcia i prądu. Gdy niedostępny jest punkt neutralny np. uzwojeń silnika skojarzonych w gwiazdę -' nite można zmierzyć napięć fazowych, zaś gdy np. uzwojenia esilnikś są skojarzone w trójkąt - nie można zmierzyć prądów fazowych. Ze względu na to, że zawsze można zmierzyć napięcia międzyfazowe i prądy liniowe, moc odbiorników trójfazowych symetrycznych wyraża się za pomocą napięć międzyfazowych i } prądów liniowych oznaczonych symbolami U, I bez indeksów. Dla