Pozostając w kręgu wartości zmiennych, możemy znaleźć inne kryterium ich klasyfikacji. Jest .
nim liczba wartości, jakie mogą przyjmować zmienne. Mówimy o zmiennych dwuwartościo-wych i wielowartościowych. Dwuwartoścłową I zmienną jest pleć: kobiety i mężczyźni. Dwie wartości mogą też mieć inne zmienne, jeśli tak r właśnie je zdefiniujemy. Musimy mieć oczywiście L—
ku temu powód, ale jest dopuszczalne zmienną wzrost licealistów zdefiniować jako niski i wysoki, określając granicę, którą będzie np. średni wzrost osobnika w danej populacji. Ale wzrost możemy też zdefiniować jako zmienną czterowartościową, np. do 170 cm, 171-180 cm i 181 190 cm, 191 cm i więcej. To wszystko zależy od celu badań i wielu innych czynników, o których będzie mowa później. Na marginesie warto zauważyć, że raz zmienną wzrost licealistów zdefiniowaliśmy jako zmienną ilościową, a raz jako jakościową. Badacz musi wiedzieć, jak postąpić w przypadku danego badania. Ma w każdym razie takie możliwości.
Z wartościami zmiennej łączy się jeszcze jedno kryterium klasyfikacyjne. Jest nim budowa zbioru wartości zmiennych. Może być on zbudowany na dwa sposoby. Może być tak, że niezależnie od decyzji badacza pomiędzy wyróżnione wartości zmiennej wstawiamy kolejne wartości.
W takiej sytuacji mówimy o zmiennej ciągłej. Praktycznie zawsze, gdybyśmy chcieli, możemy wstawiać nowe wartości. Będzie tak w przypadku zmiennej wzrost licealistów: 150 cm, 151 cm, 152 cm (...) 200 cm. Można w tym przypadku powiększać ten zbiór, wstawiając wartości co 0,5 cm itd. W drugim przypadku będzie tak, że pomiędzy dwie dowolne wartości zmiennej nie można juz wstawić trzeciej. Jest to przypadek zmiennej płeć, kolor tęczówki oka czy wzrost rozumiany jako niski i wysoki. Takie zmienne nazwiemy nieciągłymi, inaczej dyskretnymi.
Kryterium klasyfikacji: liczba wartości
ZMIENNA
WIELOWARTOŚCIOWA
DWUWARTOSCIOWA
Kryterium klasyfikacji: budowa zbioru wartości
ZMIENNE
CIĄGŁE
DYSKRETNE