DSC07551

gdy na Zachodzie panowało bezprawie, a agraryzm był dominującą formą gospodarki. Ich żywiołem jest przeszłość; najchętniej zatrzymaliby czas, by utrwalić status quo, lub wręcz go cofnęli. Ponieważ jednak jest to niemożliwe, Postacie Negatywne skazane są na porażkę. Przeszłość musi ustąpić przyszłości, nowe porządki zastąpić muszą stare, a jedynym zwycięzcą okazuje się Społeczność.

Zespół opozycji regulujących wzajemne relacje Społeczności i Postaci Negatywnych przedstawić można, w sposób uproszczony, w formie takiej oto tabelki:

SPOŁECZNOŚĆ	POSTACIE NEGATYWNE
Cywilizacja	Dzika Natura
Ograniczenia	Niezależność
Słabość	Siła
Nieprzystoso wa nie	Przystosowanie
Brak indywidualizacji	Indywidualizacja
Korupcja	Wewnętrzna spójność
Postęp	Tradycja
Industrializm	Agraryzm
Przyszłość	Przeszłość

Trzecim - obok Społeczności i Postaci Negatywnych - „osobowym” elementem świata przedstawionego westernu jest Główny Bohater (rzadziej: bohaterowie). Miejsce, jakie tam zajmuje, jest przy tym wyjątkowe. Jeśli Społeczność zawsze sytuuje się po stronie Cywilizacji, a Postacie Negatywne 1 po stronie Dzikiej Natury, to bohater umieszczony zostaje niejako pośrodku, pełniąc funkcję mediatora. Wprawdzie występuje jako rzecznik i obrońca Społeczności, a więc i Cywilizacji, jednak emocjonalnie związany jest Naturą, stanowiącą przecież czynnik antycywilizacyjny. Chcąc skutecznie wypełnić swe zadanie, musi

Bohater posiada jednak jeszcze kilka dodatkowych cech, odróżniających go lub łączących z pozostałymi czynnikami świata przedstawionego.

pośredniczyć między Społecznością a zagrażającymi jej siłami Natury, przede wszystkim chroniąc interesy tej pierwszej?!

Po pierwsze: Bohater reprezentuje Dobro (w sensie naturalnego prawa i interesu ogółu). Nawet jeśli - z punktu widzenia prawa stanowionego - jest przestępcą, stoi na straży powszechnie akceptowanych wartości i działa na rzecz Społeczności i Cywilizacji, w czym pomaga mu wiara w Boga oraz mocne przekonanie, że należy żyć zgodnie z Boskimi nakazami.jTak skonstruowane sylwetki bohaterów odnajdziemy | w dziesiątkach westernów, by wymienić tylko W starej Arizonie [1929] Raoula Walsha i lrvinga Cummingsa, Bill/ego Kida [1930] Kinga Vidora, Jesse Jamesa [1939] Henry*ego Kinga, Powrót Franka Jamesa oraz Wyjętego spod prawa Joseya Wałęsa [1976] Clinta Eastwooda.

I Postacie Negatywne - w przeciwieństwie do Bohatera - reprezentują Zło) W pogoni za korzyściami osobistymi nie zważają na interes wspólnoty, w pogardzie mają też ogólnie przyjęte normy postępowania. Występując przeciw Cywilizacji jawią się jako barbarzyńcy gotowi do najpodlejszych czynów. Często charakteryzowani są jako bezwzględni okrutnjcy, mordercy i psychopaci.

{Społeczność natomiast pozbawiona jest najczęściej jednoznacznej kwalifikacji wartościującej albo bywa ukazywana jako wspólnota składająca się z osób o różnych predyspozycjach moralnychjak właśnie scharakteryzowano ją w Destry znowu w siodle i Gwieździe szeryfa.

Po drugie:|Bohater, tak jak Postacie Negatywne, reprezentuje Nie-|    zależność. Nie poddaje się społecznym układom inormonUnie znosi

słuchać rozkazów innych, nie potrafi też długo usiedzieć~ria jednym miejscu, ulegając zewowi natury i dzikiej przyrody. Jego niezależność ujawnia się również w manifestacyjnej niechęci do pracy. Nawet jeśli jest właścicielem rancza lub nosi gwiazdę szeryfa, rzadko prezentuje się nam inaczej niż stojąc przy barze, grając w pokera albo przemierzając konno bezkresne prerie, pustynie czy góry. Zachowuje się więc zupełnie inaczej niż członkowie Społeczności, których obserwujemy przede wszystkim podczas wykonywania swych zawodowych obowiązków. Niezależność Bohatera jest jednak przez niego wykorzystywana nie po to, by 1 wzorem Postaci Negatywnych - pognębić społeczność, lecz w celu jej wspomożenia. Jest więc niezależnością ku czemuś, a nie od czegoś.

49