do tli Mi moifolog^ i tfudnofci we wzroście
w hftdowkuih iMiifiśiidw^fi. W niektórych laboratoriach rutyno-wo używa tutu P{ !R w dłagnostyte zakażeń wirusem ospy krowi#)*', Huruwk/e przeciwciała można wykryć tt pomocą różnych mm »od W Ul A w rym celu powszechnie wykorzystywany jest test immimoffijoreatem ji (patrz rtmlt 5),ł.
ZMIANY PATOLOGICZNE _______
/.miarty hUtołoglCKita u kotów obejmują hłpcrplazję i hipertrofię nabłonka /, wielojamowym) pęcherzami i owrzoózcniami. Więk-winU zakażonych komórek zawiera śródcytoplazmatycznc, cozyno-filowr < lalka wtrętowe4, Barwienie immunologiczne jest przydatną metodą w diagnostyce histologiczne).
UKCZENItl ZAPOBIEGANIE ____
Chorym lurtotn zaleca się podawać antybiotyki o szerokim spektrum działania, aby w ten sposób ograniczyć wtórne zakażenia bakteryjne. Należy także rastoterwać leczenie wspomagające i, o ile jeit to konieczne, płynoterapię. I‘udawanie glłkokortykostcroidów jest pr/rciwwska/arte, ponieważ mogą one nasilać objawy choroby. Cydolowlr okazał tlę aktywny wobec wirusa ospy krowiej w hodowlach komórkowych oraz w badaniach prowadzonych na pewnych gatunkach zwierząt'* *\ jednak nie są znane żadne informacje na temat jego zastosowania u kotów. Lek największą skuteczność wykazywał, gdy był podawany wc wczesnym etapie wywołanej doświadczalnie choroby, u zwierząt immunokompetemnych.
Choć dotychczas nie opracowano żadnej skutecznej metody wakcy nacji. u osobników wartościowych, narażonych na zakażenie wirusem rulety wziąć pod uwagę możliwość przeprowadzenia szczepień. Wydaje się, że szczepionkowy wirus cechuje się małą zakażrtością i chorobotwórczością u kotów i gepardów, a jego zdolność do wywołania odpowiedzi immunologicznej jest nieznana.
Ospa krów jest zoonozą. Poza bolesnymi zmianami skórnymi, wirus zwykle powoduje wystąpienie ogólnych dolegliwości, które mogą wymigać hospitalizacji. Rzadko jest jednak przyczyną śmierci3, l4. Ludzie ze zmianami skórnymi lub z upośledzoną funkcją układu immunologicznego są bardziej narażeni na ostry przebieg choroby. Krowia ospa rzadko występuje u ludzi (w Wielkiej Brytanii notuje się I -2 przypadki rocznic), dla których źródłem zamka są koty, odpowiadające za więcej niż 50% wszystkich zachorowań3 stwierdzanych u człowieka. Ryzyko przeniesienia zakażenia z kota na ludzi jest niewielkie, o ile przestrzegane są podstawowe zasady higieny. Poza nielicznymi wyjątkami, eutanazja chorego zwierzęcia nie jest usprawiedliwiona. Szczepionki przeciw ospie prawdopodobnie nie zapcwniąją ludziom pełnej ochrony, jednak sprawiają, że choroba ma łagodniejszy przebieg1.
Wirus ten jest ortopokswirusem, który pierwotnie był przyczyną zakażeń bydła, a później stał się szczepem szczepionkowym przeciw ospie prawdziwej u ludzi. Wirus ten nie posiada naturalnego gospodarza, stanowiącego jego rezerwuar. Większość ssaków, łącznie ze zwierzętami domowymi, jest wrażliwa na zakażenie tym patogenem. Wraz z rozpowszechnieniem się rzczepień przeciw ospie prawdziwej, pojawiło się niebezpieczeństwo, że zwierzęta domowe mogą zakażać się od ludzi i przyczyniać się do rozprzestrzeniania wirusa w środowisku. Ryzyko transmisji międzygatunkowej, od zaszczepionych ludzi na psy i koty, można zminimalizować, właściwie zabezpieczając zmiany skórne". Wtórne uogólnione zakażenie może
pojawić się po szczepieniu, zwłaszcza u dtttd wypryskiem poszczepiennym (egtrma się rozsianym zapaleniem skóry z otwartymi [ądaHMlgM powiększeniem węzłów chłonnych i zapaleniem f|||jZSE&| Pęcherze zawierają dużą ilość cząstek wirusa, które maugi^' czać środowisko. Największe zagrożenie wina z immunosupresją, np. zakażonych wirusem niedoboru iauimn. logicznego. Badania doświadczalne i epidemtologkate mitom, u zwierząt zakażenia ulegają samoograniczcnta.
Wirus wucinia jest używany jako wektor ghhnnwamnii wścieklizny w szczepionkach doustnych, używanych do bmft,. choroby wśród zwierząt dzikich na całym hódgnRRbwL. spożyciu takiej szczepionki u ludzi rozwija «ię miej**!** , ograniczające się zakażenie (patrz ro/dz. 17), Podobna wystąpiły u pracowników laboratoriów, w których produk*,;. szczepionki23. U ludzi z upośledzonym układem inututur^, nym rozwijają się postępujące zmiany rozsiane".
Wirus ospy ptaków
Wirus ospy ptaków wykorzystywany jest jako wektor w rv^,--szczepionkach opracowanych dla małych zwierząt: pr/r, .. wściekliźnie (Purcvax, Merial, Duluth (GA|) dla kotów »prww, nosówce (Rccombitek, Merial, Duluth [GA]) dla psów. Wtrm ••• nic stanowi zagrożenia dla zdrowia publicznego.
Wirus ospy małp
Ospa małp występuje w tropikalnych lasach deszczowych w » chodnicj i centralnej Afryce. Rezerwuarem choroby tą wmn<A drzewne. Ospa małp rozwinęła się u dziecka pogryzionego papieska preriowego (Cynomys spp.) w ciągu 2 tygodni. Zwicrrę ... ło kupione w sklepie zoologicznym, w którym mogło miet! konali z wiclkoszczurem {Cricetomys gambianus), pochodzącym z Afnii Na ospę małp zapadło kilka osób z rodziny ugryzionego dwou U jednej z nich wokół zadraśnięcia powstałego po zadraptmu pna kota rozwinęły się pęcherzyki. Niewykluczone, że ich ptmunK miało związek z zakażeniem ogólnym nabytym od chorem (bieda Więcej informacji znajduje się na stronie http://rcscardvnut " fieIdclinic.org/crc/files/MonkeyPox_Marshfielcl WI_Clinu.jJP^v-tos_v3.pgf. Koty i psy nie są gospodarzami dla (ego wirusa, iuk miast mogą nimi być gryzonie.
Zakażenia innymi pokswłrusami Inne pokswirusy, łącznie z parapokswirusami, mogą być ptzyorał zoo no/., przy czym stopień ryzyka transmisji zakażenia ic twkrąi na ludzi nie jest znany.
Literatura zalecana*
3. Baxby D„ Bcnnett M., Getty B., Humań BH 8 |§! based on 54 cases, 1969-1993, „Br J Dermatol'’ 1994. lh 598-607.
12. Chantrey J., Meyer H., Baxby D. et al., Coufoz ttfl hosts and geographic rangę, „Epidcmiol Ittłect* |pfl ‘ 455-460.
33. Smith K.C., Bennctt M., Garrett D.C., Skimhioot^f^ orthopoxvirus infection in a dog, || Smali Anin* Pr*1 40:495-497.
• Kompletna LITERATURA ZALECANA znajduj* I na ptycwCIMIOU do niniejszą) książki.