dydaktyka6

CZYTANIE POPRZEZ KONTEKSTY - CZYTANIE KONTEKSTOWE

Koncepcje dydaktyczne, w których zarysowane są obligatoryjne oraz różne funkcje kontekstów:

I.    Bobiński W., Konteksty kulturowe w edukacji polonistycznej, w: Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, pod red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004;

II.    Kłakówna Z. A., Projektowanie sytuacji odbioru tekstów kultury, w: Konteksty polonistycznej edukacji, pod red. M. Kwiatkowskiej-Ratajczak i S. Wysłouch, Poznań 1998

Wg W. Bobińskiego	Wg Z. A. Kłakówny
• Konteksty umożliwiają postrzeganie kultury jako całości i systemu;	• Konteksty proponują całościową perspektywę oglądu świata;
• Inspirują do skupienia uwagi na tekście literackim (wywołują zaciekawienie, stawiają ucznia wobec zagadki (ważna funkcja motywacyjna);	• Zaciekawiają, budzą emocje, pobudzają do refleksji, ułatwiają zrozumienie problemów trudnych, wyzwalają skojarzenia;
• Przybliżają moment historyczny towarzyszący powstaniu dzieła, sposoby widzenia świata, myślenia, odczuwania, rozumienia wartości, które zmieniają się w czasie, przybliżają konwencję właściwą dla czasu powstania utworu;	• Odsłaniają wymiar historycznoliteracki dzieła;
• Umożliwiają lub pogłębiają interpretację oraz pomagają rozwiązać problem (konteksty interpretacyjne);	•    Pomagają w zrozumieniu i analizie tekstu; •    Wielostronnie oświetlają problemy;
• Służą zapamiętaniu treści, poszerzeniu informacji, ulokowaniu nowego zjawiska w uświadamianym systemie pojęć i zjawisk;	• Lokują to, co poznawane w systemie odniesień (tworzą w umyśle dziecka siatkę kulturowych znaków);
•    Wspomagają samodzielność działania i myślenia ucznia; •    Wzmacniają efektywność pracy.	•    Ukazują powszechny charakter danego zjawiska; •    Służą pogłębionej analizie danego pojęcia; •    Stanowią dokumentację zamierzonych, sygnalizowanych, intertekstualnych (intersemiotycznych) gier w kulturze; •    Imitują przekład intersemiotyczny; •    Odkrywają zależności między tekstami (poprzez interpretację porównawczą); •    Pokazują ilustracyjną funkcje jednego tekstu wobec drugiego; •    Służą wartościowaniu zjawisk występujących jako równorzędne.

Analiza funkcji kontekstów w pierwszym modelu (W. Bobiński) - czytanie poprzez konteksty. Polega ono na „takim zaprojektowaniu pracy z dziełem literackim, które uwzględnia jego swoistość". Dzieło otwiera przód nauczycielem zbiór możliwych do