egz filozofia (31)

rozdział 4 | Okres hellenistyczny i filozofia neopiatohska 137

rię. Ona jest ostatnią fazą procesu wyłaniania się, niemającą zdolności dalszej emanacji.

Człowiek jest więc duszą z przygodną materią ciała. Powinien on powrócić (jak Odyseusz) do źródła, z którego wyszedł. Powrót w sensie poznawczym jest jednak możliwy tylko do poziomu Umysłu, który stanowi granicę poznawalności. Niemożliwe jest dyskursywne poznanie jedna-Dobra; ono może być dane jedynie w^r ekstazie, w kontemplacji, która jest całkowitym zjednoczeniem. Ten wątek myśli Plotyńskiej często będzie wykorzystywany w teologiach mistycznych. Plotyn uważa, że Jedno jest zawsze w nas obecne jako zasada jedności, my zaś obecni jesteśmy w nim dopiero wtedy, kiedy wyrugujemy z siebie wszelką inność, bo brak inności (różnicy) zakłada jedność. Koncepcję Plotyna twórczo rozwijali inni neoplatonicy, m.in. Proklos, Damaskios, Simplikios.

Filozofia Plotyna zainspirowała wielu myślicieli nie tylko starożytnych, ale przede wszystkim średniowiecznych. Warto choćby wspomnieć o św. Augustynie, Pseudo-Dionizym Areopagicie i Mikołaju z Kuzy.