egz filozofia (24)

cz*4ć druga | FlLOZOFtA

zdział 4

Okres hellenistyczny i filozofia neoplatońska

1. Szkoły hellenistyczne

Filozofia hellenistyczna była odpowiedzią na zmiany kulturowe, jakie zaszły w ówczesnym czasie. Przede wszystkim jest to okres rozpadu klasyczr nej polis, a człowiek przestaje być pojmowany jako jej obywatel. Powraca zatem na nowo pytanie dotyczące tego, jak żyć, jaki jest cel ludzkiej egzystencji, czy wreszcie, jak zapewnić sobie szczęście. Poza tym Grecy w tym okresie musieli otworzyć się na inne kultury, przede wszystkim wschodnie. Podboje Aleksandra Macedońskiego pokazały im nie tylko inne zasady i wartości, ale także kazafy przemyśleć na nowo własne. Myśliciele tego okresu próbowali sprostać tym nowym wyzwaniom.

Spośród filozoficznych szkół hellenistycznych na szczególną uwagę zasłu-ują: szkoła stoicka, założona przez Zenona z Kition, szkoła epikurejskajctó-fej nazwa pochodzi od Epikura, oraz sceptycyzm Pirrona. Obszary zainteresowań filozoficznych tych szkół da się sprowadzić (podążając za ustaleniami kkademii) do trzech:.fi&yka, logika i etyka, choć wydaje się, że tę ostatnią należy traktować jako właściwe zwieńczenie ich poszukiwań. Podstawowe bowiem dla nich pytanie brzmiało: JaKbyc szczęśliwym?

Stoików interesowało poszukiwanie kryterium prawdy, które odnaleźli w przedstawieniu kataleptycznym. Podstawą poznania jest wrażenie_zmy-słówe, które odciska się w organach zmysłowych i staje się przedstawieniem. Nie każde jednak przedstawienie jest kryterium prawdy, tylko przedstawienie kataleptyczne, które zawiera element przyzwolenia, akceptacji (ogarnięcia, ujęcia), a więc swoistej zgody ze strony logosu duszy, gdy tylko podmiot znajduje się w faktycznej relacji z przedmiotem. Kataleptyczne jest zatem takie przedstawienie, które pochodzi od czegoś realnie istniejącego, a więc swoista oczywistość bierze się stąd, że znajdujemy się w obecności rzeczy i wtedy w sposób naturalny wyrażamy przyzwolenie. Dialektyka stoicka na-