Enzymy restrykcyjne

Enzymy restrykcyjne (endonukleazy restrykcyjne, restiyktazy)

- endodeoksyrybonukleazy

- odkryte 1970 r przez W. Arberta, D. Nathansona, O.H. Smitha

- izolowane z bakterii lub sinic

- stanowią ochronę komórki bakteryjnej przed obcym DNA (fagowym lub wirusowym)

- rozpoznają specyficzne sekwencje w DNA

- zdolne do przecinania obu nici cząsteczce DNA (hydroliza przez zarwanie dwóch wiązań fosfodiestrowych)

- znanych jest ponad 1000 restryktaz Nazewnictwo

- wprowadzone w 1973 r przez Smith’a i Nathansa

- na ogół 3-literowe skróty:

• pierwsza literaBaderS nazwy rodzaju bakterii,

• druga i trzecia - skrót nazwy gatunku,

• dodatkowa litera - szczep lub serotyp,

• rzymska liczba - numer kolejny enzymu z danego organizmu

- np. HinóiW - Haemophilus influenzae, serotyp d, trzeci %. kolei enzym uzyskany z tego gatunku i serotypu .

Klasy restryktaz w zależności od mechanizmu działania, rodzaju substratów, produktów i kofaktorów Klasa 1

- aktywność in vitro zależy od ATP, Mg²⁺ i S-adenozylometioniny

- substratem jest dwuniciowy DNA

- cięcie nieprecyzyjne, w pewnej odległości (nawet do 1000 nukleotydów) od rozpoznawanej nie zmetylowanej sekwencji

- rozpoznawana sekwencja nie*jist palindromowat.Y*' środku sekwencji są dowolne zasady

- zawierają trzy typy różnych podjednostek Klasa II

- aktywność in vitro zależy od Mg ²⁺ (nie wymagają dodatkowych nośników)

- substratem jest dwuniciowy DNA

- rozpoznaje sekwencje 4-, 6- i 8-nukleotydowe

- rozpoznawana sekwencj a j est palindromowa

- cięcie precyzyjne w obrębie rozpoznawanej sekwencji (lub w pobliżu - klasa IIS - shift) np. MboW

- zawierają jeden typ podjednostek (są homodimerami)