46 3. Elementy ściskane osiowo
Przykład 3.4
Sprawdzić nośność ściskanego pasa wiązara dachowego, o przekroju ceow złożonym z dwóch kątowników 90x90x6 (rys. 3.4).
Rys. 3.4
Dane
- siła podłużna N = 200 kN, odległość między węzłami pasa l = 3,015 m współczynniki długości wyboczeniowych //, = ny = 1, stal 18G2A, f6 = 305 Mft Cechy geometryczne przekroju: A = 21,2 cm2, ix = 2,75 cm, iy = 7,15 cm, /, = 160,8 cm4.
Sprawdzenie klasy przekroju
e =
warunki smukłości dla ramion poziomych (środnika)
b
t
180 - 2(6 + 11,0) 6
= 24,33 < 33-0,840 = 27,72,
dla ramion pionowych
b
t
90
6
= 15 > 14e = 14-0,840 = 11,76.
Przekroje środnika i ramion pionowych należą więc odpowiednio do klasy 1 i 4,: a tym samym cały przekrój do klasy 4.
Współczynnik podparcia i obciążenia ramion pionowych jako ścianek jednostronnie usztywnionych, równomiernie ściskanych według tabl. 8 (/3 > 1,6, v = 1)
K - Kt = 2,2 + 0,8 v = 2,2 + 0,8 -1,0 = 3,0.
Smukłość względna ramion wg wzoru (7)
0,957,
S 11 K_ _ 90 3,0 IW ’ = t 56 V 215 “ 6 56 Y 215
dla której wg tabl. 9 współczynnik niestateczności miejscowej <pr = 0,829.
Współczynnik redukcyjny nośności obliczeniowej przekroju il> = <pp, zgodnie ze wzorem (13), a stąd nośność obliczeniowa przekroju według wzoru (33)
Nrc = il/Afa = 0,829-21,2-10-4-305 103 = 536,0 kN.
Smukłość wyboczenia giętnego względem osi x-x (wyboczenie giętno-skrętne nie jest w analizowanym przypadku miarodajne do oceny nośności pasa)
K
gH 1,0-301,5 i, | 2,75
109,6.
Smukłość porównawcza wg wzoru (38)
70,53.
Smukłości względnej wg wzoru (36)
X = X, = = 1,415,
Xr y 70,53
odpowiada (wyznaczony z tabl. 11 wg krzywej wyboczeniowej c) współczynnik wyboczeniowy ę = 0,370.
Sprawdzenie nośności pasa wiązara wg wzoru (39)
200
0,370-536,0
= 1,0085 = 1,01 > 1.
Warunek nośności nie jest spełniony.
Przykład 3.5
Sprawdzić nośność osiowo ściskanego słupa o przekroju skrzynkowym, spawanego z blach (rys. 3.5), który stanowi element wielokondygnacyjnego budynku szkieletowego.
Dane:
- siła podłużna N = 2800 kN, wysokość kondygnacji h = 4,20 m, wysokość słupa równa odległości między tężnikami poziomymi budynku / = 2h = 8,4 m, współczynniki długości wyboczeniowych pi? = n, = 1, stal St4V, wytrzymałość obliczeniowa f, = 235 MPa.
Cechy geometryczne przekroju: A = 160 cm2, i„ = 17,55 cm, i, = 14,28 cm.
Określenie klasy przekroju