HPIM4066

52 3. Elementy ściskane osiowo

a stąd nośność krzyżulca ze wzoru (39)

K = firAŁ, = 0,432-582,0 = 228,1 kN.

W celu określenia nośności kizyżulca z uwzględnieniem wyboczenia względy osi y-y oblicza się wpierw smukłość pojedynczej gałęzi

38,71

i 1₃ - A-źM.

m I i i 111,55

i smukłość względną wg wzoru (35)

0,461,

! | gj 38,71 *’~X_P~    84

oraz wyznacza (wg tabi. 11 dla krzywej wyboczeniowej c) współczynnik wybocze-niowy ę>, | 0,886.

Smukiość zastępczą pręta złożonego oblicza się wg wzoru (59)

2, I ^ + y/l/ =y 87,19² I |-38,71² = 95,40,

M 1,0-320

gdzie | | 2, | -y— = —— = 87,19 — smukłość jak dla elementu pełno-ściennego, m - liczba gałęzi, a smukłość zastępczą względną — wg wzoru (36)

4 =    = 1,096,

84

gdzie w | min(ip_p, M = min (1,0, 0,886) = 0,886.

Dla tej smukłości współczynnik wyboczeniowy, wg tabl. 11 dla krzywej wybo- J czeniowej b, <p = tp_y = 0,604.

Nośność obliczeniowa przekroju krzyżulca

N„c= tlrAfi = 0,886• 24,6-Kr⁴-215-10³ = 468,6 kN

i nośność obliczeniowa krzyżulca przy wyboczeniu względem osi y-y

Ny = <P,N_Kc = 0,604-468,6 = 283,0 kN,

11 min(N„ N_y) = min(228,l kN, 283,0 kN) = 228,1 kN.

Przy odstępie przewiązek 1, = 1,0 m (dwie przewiązki zamiast czterech jak-przyjęto w przykładzie) N, i 191,7 kN i N = min(228,l kN, 191,7 kN) f 191,1' kN - wartość mniejsza o

228,1 1 191.7

228/T-^100% = 16,0%.

b) Kątowniki ustawione krzyżowo.

| 38,71 < 60.

Smukłość pojedynczego kątownika spełnia warunek normy /, 60,0

1,55

Nośność pręta przy krzyżowo ustawionych kątownikach wyznacza się ze względu na wyboczenie względem osi materiałowej x-x - rys. 3.6b, przyjmując -zgodnie z p. 4.7.2 normy - długość wyboczeniową równą średniej arytmetycznej długości wyboczeniowych w płaszczyznach równoległych do ramion kątowników.

W rozpatrywanym przykładzie

0,9/„

L = ^(0,8 + 1,0)Z₀1

i smukłość przy wyboczeniu względem osi x-x równa się

SL =

ma

i,

0,9-320

3,06

= 94,12,

a smukłość względna

= 1,120;

94,12

84

smukłości tej odpowiada współczynnik wyboczeniowy (wg tabl. 11, dla krzywej wyboczeniowej c) cp_x = 0,497.

Przy nośności obliczeniowej przekroju krzyżulca yV_Rc = 528,0 kN (jak dla wyboczenia względem osi materiałowej), otrzymuje się ze wzoru (39) nośność obliczeniową pręta równą

N_x = <p_xN_Re = 0,497-528,0 = 262,6 kN.

N, = 262,6 kN > 228,1 kN ~ jak dla ustawienia teowego; zwiększenie nośności wynosi

-100% = 15,1%.

262,6 - 228,1

228,1

Przykład 3.7

Sprawdzić nośność przegubowo podpartego, osiowo ściskanego słupa dwugałę-ziowego z przewiązkami o przekroju jak na rys. 3.7.

Dane:

I siła podłużna N = 1500 kN, wysokość słupa l = 5,20 m, rozstaw przewiązek