Chemiczna analiza instrumentalna - ćwiczenia [MSZ]
APARATURA ORAZ WIADOMOŚCI OGÓLNE
Do wykonania analiz techniką chromatografii cieczowej służy chromatograf cieczowy. W skład aparatu wchodzi:
- zbiornik lub zbiorniki z rozpuszczalnikami tworzącymi fazę ruchomą
- kolumna wypełniona fazą stacjonarną zazwyczaj umieszczona w termostacie w celu
utrzymania stałej temperatury procesu separacji,
- dozownik, który umożliwia wprowadzenie próbki do układu,
- detektor wykrywający rozdzielone na kolumnie składniki próbki,
- komputer, rejestrujący sygnał z detektora w postaci piku chromatograficznego.
Chromatograficzne techniki, w których stosuje się ruchomą fazę ciekłą to chromatografie: bibułową cienkowarstwowa, cieczową jonowymienna. Natomiast tecłoika z ruchomą fazą gazową to chromatografia gazowa.
Chromatograficzny rozdział składników mieszaniny następuje wskutek różnic w ich współczynnikach podziału (K) pomiędzy fazę ruchomą i fazę stacjonarną Jeżeli Cs i Cm oznaczają stężenia składnika odpowiednio w fazie stacjonarnej i ruchomej, to:
Współczynnik podziału jest wielkością charakteryzującą daną substancję i zależy od fazy
stacjonarnej. Między liczbą cząsteczek związków chromatografowanych, obecnych w fazie ruchomej i nieruchomej, ustala się równowaga dynamiczna. Naturalne przemieszczanie się substancji rozdzielanych w kolumnie następuje tylko w fazie ruchome za pośrednictwem gazu nośnego (chromatografia gazowa) lub eluentu (chromatografia cieczowa).
Zatem większe wartości K oznaczają dłuższy czas przebywania w fazie stacjonarnej i późniejsze opuszczenie kolumny, czyli większą wartość czasu retencji.
Wielkości retencyjne
W wyniku oddziaływań pomiędzy składnikami próbki a fazą stacjonarną i ruchomą strefy chromatograficzne wędrują wzdłuż kolumny z prędkością mniejszą niż eluent. Stosunek tych dwóch wielkości zdefiniowany jest jako współczynnik retencji (kj, (davmie określany jako współczynnik pojemnościowy)
2