Image017

Natężenie procesów katabolizmu składników energetycznych zawartych nów i tłuszczów przy prawidłowym sp sow^raniu diet odchudzających) nie tyik< ale wywołuje również, w celu wyrówna aminokwasów. Podobny efekt obsemt poza specjalnymi sytuacjami, nie ma moż procesom katabolicznym oraz przy niskiej

2.3. Wybrane zagadnienia z metabolizmu składników odżywczych 2.3.1. Przemiany białek

W przewodzie pokarmowym tylko niewielkie ilości białka mogą być wchłaniane w całości. Dzieje się tak szczególnie v\ okresie noworodkowym i niemowlęcym U ludzi dorosłych większość spożywanych białek jest trawiona do aminokwasów i w takiej postaci wchłaniana w jelicie cienkim. Tutaj też wchłaniane są aminokwasy pochodzące / trawienia białek wydzielanych do światła jelita jako enzymy trawienne oraz białek pochodzących ze złuszczających się komórek nabłonka przewodu pokarmowego. Równocześnie w organizmie człowieka nieustannie zachodzą procesy hydrolizy białek ustrojowych. Uwolnione w ten sposób aminokwasy tworzą tzw. pulę aminokwasów, które zużywane sq do syntez, w tym do biosyntezy białek ustrojowych (np. albumin, globulin, hemoglobiny, enzymów przewodu pokarmowego i tkankowych, ciał odpornościowych itd.) pełniących w organizmie określone funkcje: hormonów (tyroksyny. insuliny, melatoniny i innych); neurohormonów (adrenaliny, noradrenaliny, dopaminy. neuropep-lydu Y): zasad pury nowych i pirymidynowych oraz innych. Są również donorami grup siarkowych wykorzystywanych do sprzęgania z metabolitami i wydalania ich z meczem. Natężenie procesów syntezy regulowane jest hormonalnie przez somatotropinę, glikokortykoidy i insulinę. Należy jednak pamiętać, że biosynteza i wydzielanie tych hormonów w dużej mierze zależą od stężenia aminokwasów w osoczu.

Nie wszystkie aminokwasy podlegają jednak procesom anabolicznym. Część z nich podlega przemianom katabolicznym. w których mogą one ulec całkowitej degradacji Ju amoniaku, dwutlenku węgla i wody (np. glutamina, kwas glutaminowy) lub w procesach deaminacji, aminacji i transami nacji podlegać dalszym przemianom. I lak; azotowa komponenta aminokwasu może być zużywana do syntezy innego aminokwasu (np. glicyny, alaniny, seryny, tyrozyny i innych) lub być przekształcana w wątrobie w mocznik (np. pochodząca z seryny, histydyny, glicyny, treoniny czy lizyny) i wydalana z moczem. Bczazolowa komponenta aminokwasu może być: utleniana w mózgu do dwutlenku węgla i wody; przekształcana w wątrobie w glukozę (np. pochodząca /.alaniny, glicyny, próbny): przekształcana w glikogen lub tłuszcze, które mogą być magazynowane lub utleniane tło dwutlenku węgla i wody.

64