* /
Rys. 82
Jwt niewielkie, niewidoczne. Ale gdy kąt widzenia Jest szeroki, we wszystkich rogach obrazu perspektywa przedmiotu fotografowanego Jest przerysowana (M). w narożach obrazu występuję deformacja. Rysunek 82 pokazuje podłogę wyłożoną skołnymi kafelkami. Prostokąt ABCD leży w pobliżu przecięcia osi obiektywu z powierzchnią zdjęcia. Obraz szcicio-boków kafelków jest poprawny. Widzimy Je jako sześcioboki. Ale niżej, na prostokącie DC EG rysunek szełcioboków zaczyna się paczyć. Kafelek nie przypomina Już regularnego sześcioboku. jest wydłużony. Na polu FEIK sześcioboki są już bardzo zdeformowane, natomiast w rogu obrazu, na polu FKL zupełnie są zdeformowane. Stąd wniosek: fotografowanie obiektywami
0 dłuższej ogniskowej pozwoli uniknąć deformacji.
Niestety w wielu przypadkach stosowanie obiektywu wąskokątowego Jest niemożliwe, po prostu dlatego że obicOctyw taki nie obejmie calołc! budynku wtedy, gdy dostęp do niego Jest utrudniony. Również nawet gdybyimy mogli sfotografować budynek obiektywem długoogniskowym z doić duże) odlcgłałcl, uzyskalibyśmy perspektywą zniekjzUłconą. spłyconą. Na rysunku 83 widzimy dwa obiekty: A i B. Gdy aparat umieści-
°z Ui A B
Rys. 83
wy w 0|, odległości O,A: 0,B mają sią do siebie Jak 1 :2. gdy natomiast cofniemy się na pozycję O* dwukrotnie bardziej oddaloną, stosunek 0,A: OjB wyniesie 1:1.33. Dla punktu O, przedmioty fotografowane będą bardziej stłoczone niż dla punktu Ot. Przy zastosowaniu obiektywów szerokokątnych i przy fotografowaniu z niewielkich odległości wzrasta deformacja 1 poszczególne elementy obrazu biegnące w głąb oddalają sie od siebie. Przykład: ulica sfotografowana obiektywem wąsko-kątnym robi wrażenie zatłoczonej. Ta sama ulica zdjęta obiektywem sze-rokątnym robi wrażenie pustej.
Różni teoretycy perspektywy malarstwa podawali rozmaity kąt widzenia dla malowania obrazów. Rozpietoić tych sugestii Jest olbrzymia
wynosi od 20® do 120°. Kąt widzenia w perspektywie fotografa powinien wynosić od 20’ (przypadek graniczny) do Ó0°. Obiektywy szerokokątne mają kąt szerszy, ale stosujemy Je wyłącznie w przypadkach, gdy węższym kątem nie możemy objąć fotografowanego budynku. Zwrócić Jednak należy uwagę na to, że nie ogniskowa obiektywu decyduje o rysunku. lecz wyłącznie punkt widzenia, a zwłaszcza oddalenie aparatu od przedmiotu. Gdybyimy chcieli stosować kąt widzenia zgodny ze wskaza-zówkami większości malarzy, ogniskowa naszych obiektywów musiałaby wynosić dla aparatu małoobrazkowego około 13 cm, natomiast dla aparatu 6x8 —około 18 cm. Takimi obiektywami możemy Jednak sfotografować niewiele tematów architektonicznych.
W ostatnich latach skonstruowano obiektywy popularnie nazywane ..żabie oko". Obiektywy te mają bardzo szeroki kąt widzenia, dochodzący do 180°. Oczywiście na zdjęciach robionych takimi obiektywami obraz
75