komwerb014

242 Paweł Now ak

Zło jest bardziej krzykliwe, hałaśliwe, dobro mało dostrzegane, niepozorne. O nim przeważnie się nie mówi, nic pisze, jest wyciszone. A z dobrem przecież przychodzi każde serce, choćby najmniejsze. Nic jest więc takie słabe, jakby się wydawało. Przecież .białych kwiatów najwięcej na święcie”-jak w wierszu.

Zło jest fascynujące, zbrodnia ciekawsza od świętości, ale kończy się nikczemnie. Zk) zawsze kończy się podle. (Twardowski 2004: 37-38)

Jednak niemożność relatywizacji, jasność negatywnej oceny tych ewidentnie złych zdarzeń powoduje, że pomimo ich atrakcyjności media szukają w ostatnich latach jnnych tematów do swoich wypowiedzi językowych i próbują być opiniotwórcze w sprawach i w związku z wydarzeniami, które wymykają się ocenie, znajdują się pomiędzy skrajnościami opozycji binarnych. W tradycyjnej kategoryzacji językowej, w wartościowaniu jawnym pomiędzy biegunem dodatnim i ujemnym następowało zerowanie środka, znajdowało się w tym miejscu bardzo często hipotetyczne „zero”, „norma”, która była punktem odniesienia dla pozytywnych i negatywnych wartości. Media nie są zainteresowane tak rozumianym „pomiędzy”, „zwykłość” w święcie medialnym jest wadą. a nie zwyczajem czy normą, stąd najchętniej przedmiotem wypowiedzi czynią takie opozycje binarne, które albo nic mają niczego, co można byłoby uznać za neutralne, albo pomiędzy elementami opozycji znajduje się niezwykłe coś, czyli^tegormanomalna^ o której do niedawna nikt nie odważył się pisać ani mówić, bo była ona otoczona tabu lub sacrum (Lćvi-Slrauss 1970: 201-238). Według Johna Fiske (Fiskc 1999: 148-170) do najchętniej aktualizowanych opozycji binarnych w mediach lat dziewięćdziesiątych XX wieku należały: PRAWO : ANARCHIA; POKÓJ: WOJNA; CYWILIZACJA : DZIKOŚĆ; CHRZEŚCIJAŃSTWO : POGAŃSTWO; KOBIECOŚĆ : MĘSKOŚĆ; POSTĘP: STAGNACJA; LUDZKA NATURA : OKRUCIEŃSTWO; PŁODNOŚĆ : NI EU RODZAJ NOŚĆ; BEZPIECZEŃSTWO : NIEBEZPIECZEŃSTWO; EDUKACJA : IGNORANCJA; DOBRY : ZŁY; KULTURA : NATURA; RACJONALNOŚĆ: IRRACJONALNOŚĆ; NAUKA : RELIGIA; ŻYCIE PUBLICZNE : PRYWATNOŚĆ; SIŁA : SŁABOŚĆ

Jeśli przyjrzeć się tym opozycjom, to właśnie zjawiska znajdujące_się na granicy kategorii stają się tematem licznych komunikatów dzienni karskich! Zatem wiele"tekstów dziennikarskich zawiera informacje i opinie o burdach i niebezpieczeństwie, rozcjmach i konfliktach na granicy państw, zjawiskach świadczących o niepełnym wykorzystaniu możliwości oferowanych przez cywilizację, sektach, laickości, pozornym chrześcijaństwie, homoseksualizmie, feminizacji mężczyzn i maskulinizacji kobiet, poszukiwaniu możliwości rozwoju ¹

tropologiczna i kognitywna

Dwa oblicza n>cdi6w - perspektywa antropologiczna i kdgnilywna

t<

zĄu^'

gospodarki, kultury, społeczeństwa, przestępstwach, gwałtach, mordę bijatykach, klęskach żywiołowych, zagrożeniu plonów, zapłodnieniu aborcji, krzyżówkach międzygatunkowych; hakerach, naciągaczach, oj nagrodach Darwina, cudownych dzieciach, opóźnionych umysłowo; obc znieczulicy, lekceważeniu innych;_sckologii,Vc/eón7/ej; odważnych dzieciach czy strong-manach. Powodem atrakcyjności i obecności w tych tematów jest nieskończoność opiniowania i przekazywania wyt ó takich zagadniemach,~7n'ó\vicńia óTych~zjaw1śkaćh. Relatywizm jest

**•<' ‘'ES#¹!

• sS¹¹ 'V^{41 V} t .    '¹' -4 -‘łł ,'W- • M ^ .V

wpisany w ich istotki jest to nic tylko statyczny relatywizm kultur także dynamiczny relatywizm sytuacyjny, który pozwala jednem samemu dziennikarzowi być jednocześnie za i przeciw kategorii ar albo zjawisku na pograniczu opozycji binarnych, bo wystarczy, że pr ncj wypowiedzi odwoła się do innego punktu widzenia, spojrzy na : z innej perspektywy. Najłatwiej byłoby przedstawić tę zmianę sts rozdyskutowanic bez rozstrzygnięcia na przykładzie wciąż kontrowe i budzących zainteresowanie odbiorców problemów aborcji, zapłod: vilro czy homoseksualizmu, ale można sięgnąć także do mniej ko syjnych i niezmiennie aktualnych przykładów, które pokazują, w j sób media czynią z relatywizmu narzędzie skutecznego i atrakcyj odbiorcy sposobu prezentowaliia zjawisk. Nadawcy medialni twór „sposób nowy rytuał - rytuał medialny. Doliczj^iei akt^a|izpwąn z^i binarnych należą w mediach m.in. przeciwieństwa DZIECKO • ^CYT/T^TbPUBLICZNE - PRYWATNOŚĆ. Pierwsza z opozycji po ostatnio np. w związku z pójściem do szkół 6-latków, a do zerówek czy też w związku z karierami robionymi przez kilkunastoletnie pio i aktorki. Niezależnie od rodzaju przekaźnika w materiałach publicys' poświęconych tym zagadnieńinmjwintę można byłoby przedstawić za tego samego zrclatywizowanego!schematu argumcntacyjrTćgoP\

Dziecko ma swoje prawa. Wysyłanie go wcześniej do szkoły odbiera mu dz powoduje, że pojawiają się w jego życiu problemy, które byłyby później, gdyby nai nał tak jak dotąd. Jednak z drugiej strony dzięki temu będzie miało równe szanse z rówieśnikami z zagranicy oraz nic będzie się marnowało i nudziło w domu. Trz wybrać beztroska czy sukces, dzieciństwo czy dorosłość?

Drugą często podnoszoną kwestią jest sposób życia celebrites, bycie w dwóch wymiarach - prywatnym i publicznym - tworzy schemat argumentacyjny:

1

Prywatność jest czymś bardzo cennym, ale jeśli ktoś chce robić karierę w życi nym. musi być gotowy na ograniczenie swobody oraz na zainteresowanie innych