wolności. Nowe kary i środki karne oraz sposoby postępowania z przestępcami. Nauka prawa karnego w Polsce —tradycje, stan obecny, perspektywy. Główne ośrodki akademickie i pozaakademickie . Sylwetki niektórych wybitnych kamistów ( J.Makarewicz, W.Wolter ).
Nauka o zasadach odpowiedzialności karnej - wprowadzenie : Pojęcie
przestępstwa .Pojęcie wykroczenia. Pojęcie odpowiedzialności karnej. Przesłanki odpowiedzialności karnej - przypisanie czynu , przypisanie bezprawności , przypisanie winy .Pojęcie środka reakcji prawnokamej. Kryteria wyboru środka reakcji prawnokamej (zagrożenie ustawowe , a nadto :wiek , waga czynu , osobowość sprawcy , postawa sprawcy - czynny żal, poddanie się karze ).
Czyn zabroniony : czyn , jego elementy. Przestępstwa z działania i z zaniechania. Utrzymywanie stanu bezprawnego. Definicje czynu : naturalistyczna, społeczna , psychologiczna , humanistyczna , jurydyczna .Definicja ustawowa .Znamiona ustawowe .Podział znamion.. Przestępstwa skutkowe i bezskutkowe . Przestępstwa jedno i wieloczynowe. Czyn ciągły. Ciąg czynów. Przestępstwo trwałe . Przestępstwo ciągłe. Ciąg przestępstw. Kazusy.
Związek przyczynowy .Teorie odpowiedzialności za skutek (ekwiwalencji , adekwatności czynu i skutku , istotności przyczynienia , relewancji, sprawstwa społecznie niebezpiecznego, „dni krytycznych” ). Problem odpowiedzialności za przestępstwa skutkowe z zaniechania . Rozstrzygnięcia art. 2 k.k. Prawnokame reguły przypisania skutku. Kazusy.
Zbieg przepisów ustawy. Zbieg przestępstw. Zasada jeden czyn stanowi jedno przestępstwo. Prawnokame reguły wyłączania zbiegu przepisów (zbieg pozorny i rzeczywisty). Konstrukcje odpowiedzialności (eliminacyjna , kumulatywna ). Wyjątki - przypadki idealnego zbiegu przestępstw i wykroczeń . Kazusy.
Podziały przestępstw i wykroczeń : ze względu na czyn , skutek , podmiot , stronę podmiotową, wagę czynu, zagrożenie karą , przedmiot, formę ścigania . Kazusy.
Pojęcie społecznej szkodliwości czynu .Pojęcie społecznego niebezpieczeństwa czynu. Ustawowe wyznaczniki społecznej szkodliwości. Funkcje społecznej szkodliwości . Stopniowanie społecznej szkodliwości czynu. Społeczna szkodliwość jako przesłanka: kryminalizacji i dekryminalizacji , podziału przestępstw i wykroczeń (czyny przepołowione , zbrodnie i występki), warunkowego umorzenia postępowania , wymiaru kary , przedawnienia . Problem uchylenie przestępności czynu ze względu na znikomość społecznej szkodliwości. Kazusy.
Wina : pojęcie winy . Wina w prawie cywilnym i prawie karnym. Inne niż zawinienie podstawy odpowiedzialności prawnej ( umowa, iyzyko, zasady słuszności). Funkcje winy w prawie karnym. Obiektywizacja i subiektywizacja odpowiedzialności. Implikacje zasady zawinienia : indywidualizacja
odpowiedzialności, wyłączenie karania osób niepoczytalnych. Rozpoznawanie winy w procesie (sądowe przypisanie winy ).Stopniowanie zawinienia.
Wina jako przesłanka wymiaru kary. Problem zasad odpowiedzialności nieletnich i młodocianych, innych szczególnych grup wiekowych i społecznych .Historyczne przypadki odpowiedzialności zbiorowej (grupowej), jej sprzeczność z
zasadą zawinienia. Kwestia odpowiedzialności podmiotów
zbiorowych (osób prawnych). Rozstrzygnięcia prawa polskiego w przedmiocie zasad odpowiedzialności podmiotów zbiorowych.
Koncepcje istoty zawinienia ( psychologiczna, jurydyczna , ujęcia kompleksowe).