CZYNNOŚCI I BUDOWA KORYTA NARASTANIU I ŚCIERANIE SIĘ ROGU KOPYTOWEGO
CZYNNOŚCI I BUDOWA KORYTA NARASTANIU I ŚCIERANIE SIĘ ROGU KOPYTOWEGO
Uyc. 38. Zmiana kształtu ścian puszki kopytowej pod wpływem obciążenia
Aby właściwie zrozumieć pojęcie mechaniki kopyta należy uświadomić sobie, że w kończynie zachodzi szereg zmian w momencie jej obciążenia. Kości ślizgają się w stawach jedna na drugiej, kość pęcinowa ustawia się pod mniejszym kątem do podłoża, a tylna część kopyta się rozszerza. Zewnętrzne odkształcenia kopyta wiążą j się z szeregiem zmian zachodzących wewnątrz puszki kopytowej. Dohrze wykształcona strzałka rogowa pierwsza opiera się o podłoże i ulega pewnemu spłaszczeniu, a w tylnej części rozszerzeniu, dzięki czemu o podłoże opiera się brzeg podstawowy. Nacisk strzałki rogowej rozszerza ściany wsporowe i wpływa na kształt strzałki gąbczastej, która z kolei powoduje odchylenie na boki chrząstek kopytowych rozszerzających ściany przedkątne. Tylne rozchylenie ścian pociąga za sobą minimalne ścieśnienie i cofnięcie się ściany przedniej puszki kopytowej w górnej części. Pewna ruchomość obejmuje do 1/3 długości ściany od korony (ryc. 38). Zmiany te są możliwe m.in. dzięki elastyczności linii białej i podeszwy. Pod wpływem nacisku masy ciała konia na kopyto krew w licznych splotach naczyniowych wytwarza rodzaj hydraulicznej poduszki, szczególnie w strzałce gąbczastej, wspomagając amortyzację. Równocześnie proces ten wzmaga krążenie.
Rozchylenie krawędzi ścian przedkątnych na zewnątrz jest stosunkowo niewielkie -- wynosi około 1,3 mm w stępie i 3 mm w galo-pfe. Twardość puszki kopytowej powoduje, że ma ono ogromne | znaczenie. Amortyzacja po pierwsze chroni kopyto przed urazami, i które mogłyby powstać w wyniku uderzeń o podłoże, po drugie cała j
kończyna jest w pewnym stopniu zabezpieczana przed wstrząsami. Wstrząsy te są niwelowane w miejscu ich powstawania. Oprócz wymienionej roli amortyzatora, ruchomość puszki kopytowej powoduje, że clfflnenty znajdujące się wewnątrz puszki są jakby poddawane maśażowi. Taki masaż pobudza ukrwicnic, a przez to poprawia odżywianie tworzywa kopytowego. Dobrze odżywione tworzywo szybciej wytwarza prawidłowy róg. Tak więc dzięki mechanice kopyta róg kopytowy szybciej się ściera, ale i szybciej narasta u koni, które mają zapewnioną odpowiednią ilość ruchu.
Kopyta formują się od momentu urodzenia źrebięcia do wieku około 4-5 lat, jednak w ciągu całego życia konia róg kopytowy rośnie i ściera się. Rośnie średnio 8 mm miesięcznie, choć u poszczególnych koni wahania mogą być znaczne (4-13,6 mm). Komórki tworzywa dzielą się, odpychając starsze z okolic unaczynionych. Te z powodu niedostatecznego odżywiania przez
Ryc. 39. Okres (w miesiącach) całkowitego oclrośniycia rogu poszczególnych ścian puszki kopytowej (objaśnienia w tekście)
i