Kukułka5

Wprowadzenie

do wy eh”. Dużo miejsca poświęcił prehistorii i historii dyscypliny, Wskazywał na najwcześniejsze myśli filozofów, teologów; prawników, ekonomistów, historyków, geopolityków, socjologów i politologów o różnych aspektach stosunków międzynarodowych. Zarysowa! też panoramę myśli o stosunkach międzynarodowych polskich prawników i dyplomatów, od Stanisława ze Skarbimierza i Pawła Włodkowica po Juliana Marchlewskiego. Nie pominął też autorów ważnych publikacji z zakresu dyplomacji (Krzysztof Warszewieki, Tadeusz Morski, Karol Libelt).

Profesor Gitas uzasadniał w swoim „Wstępie” potrzebę kształcenia w szerokim zakresie wiedzy o stosunkach międzynarodowych nie tylko przyszłych dyplomatów, lecz także polityków, wojskowych i wszystkich zainteresowanych, Jego zdaniem, nauka o stosunkach międzynarodowych stanowa bowiem „jeszcze jedno narzędzie w staraniach człowieka o pogłębienie zrozumienia świata w ogóle, a różnych przejawów życia społecznego w szczególności. Dlatego nazwał ją „nauką syntezy”, która powinna „korzystać z ustaleń i metod szeregu dyscyplin naukowych, porządkując ustalenia czynione w obrębie każdej z nich i hierarchizując w procesie wyjaśniania faktów międzynarodowych, ustalania praw; które nimi rządzą oraz wskazywania konsekwencji, jakie wynikają z działania tych praw”.

Niniejszy „Wstęp” z natury rzeczy ma charakter propedeutyczny, tzn. przygotowujący pogłębione i systematyczne studia. Pojęcie „stosunki międzynarodowe” łączy w nim dziedzinę rzeczywistości społecznej z dziedziną wiedzy o tej rzeczywistości. Naukę o stosunkach międzynarodowych traktuje - w dużym stopniu w ślad za definicją Ludwika Ehrłicha - jako „studium zagadnień międzynarodowych pod różnymi kątami widzenia, aby umożliwić zrozumienie różnych motywów ostatecznie składających się na tę masę działań ludzkich, którą nazywamy życiem międzynarodowym albo życiem społeczności międzynarodowej”.

Wychodząc z powyższego założenia, ukazuje genezę oraz rozwój międzynarodowej dziedziny stosunków społecznych, role w nich poszczególnych rodzajów aktorów, norm i instytucji. Charakteryzuje też proces narastania akademickiej wiedzy naukowej o stosunkach międzynarodowych oraz o podstawach zjawisk i procesów międzynarodowych. Podkreśla również znaczenie wartości, potrzeb i interesów dla różnych zachowań i działań uczestników stosunków międzynarodowych. Akcentuje wreszcie dodatnie znaczenie współpracy, wymiany dóbr, partnerstwa i współzawodnictwa dla twórczego współżycia i ładu międzynarodowego, a także ujemne znaczenie różnego rodzaju patologii międzynarodowych dla współżycia narodów i państw.

Zawarta we „Wstępie” propedeutyczna wiedza o stosunkach międzynarodowych może przygotować studiujących do pogłębionego i systematycznego jej zdobywania. Jeśli ułatwi im sprecyzowanie swoich zainteresowań na dalszy tok studiów i. zachęci do określonych wyborów tematycznych, to z pewnością spełni przypisaną jej rolę. Załączona do każdego rozdziału wybrana bibliografia pomoże zainteresowanym pogłębić swoją wiedzę o interesującej ich problematyce.