Kukułka2

XII. Kwestia praw człowieka w stosunkach międzynarodowych

uściślił pierwszą i czwartą kategorig praw z katalogu Powszechnej Deklaracji. W obu paktach zapisane zostały zobowiązania zapewnia" jące realizację zasady równości j medysfawmioacji. Przewidziano także międzynarodowe środki kontroli stopmowego wprowadzania w. życie-postanowieś paktów. Podkreślono, prawo narodów do samostanowienia i do dysponowania bogactwami natorsla^M-

Pakty praw człowieka weszły w życie po ich ratyfikowaniu przez 35 państw    jednak w systemie ONZ

podejmowane były działania na rzeczuregułowania prawnomiędzy-narodowego tych dziedzin p®w-C.zlowiefe_}..które^'Ste'zd|taly uściślone w paktach. Zgromadzenie Ogólne NZ uchwaliło więc konwencję 0-.pt;awach politycznych kobiet (18 XII 1953)^uzijpeinmjącą konwencję wyprawie ziuesienią niewolnictwa (7 IX 1956), konwencję

0    obywatełstwie kobiet zamężnych (20 I. 1957), Iconwencję w„apra-.

likwidacji wszelkich form-dyskryminacji rasowej (21 XII 1965). .kop w ępcje„ o._ tii e s tosowąpiu-przeda wmenia. .wobec zbr odni... wojen-oych i zbrodni przeciw .ludzkosep (26 X 1968), k.dnwerKiję.wi._zwab czaniu i karaim.    (30 XI 1.973), _kpiiwęB.Gję...w_s.pxą^

...wie likwidacji .'wszelkich fosmjiyskfjmmaai^obm (18 XII 1979) •

1    inne akty.

W systemie ONZ do p<±ronj^jpu:aw„J2^owigka duży wkład wniosła .Międzynarodowa Organizacja Pracy i przygotowane przez

nią .koiiwęncje (o pofftyceZatrudnienia, o równości wynagrodzenia, o ochronie praw ż'wią'zkó%ych_A p rokowaniaćH’żb^T6^ch_x o przed-...siawicielach pracowników czy o zwalczaniu najgorszych form pracy dzieci).    ■    ...................~

Ź ONZ-owskitn systemem praw człowieka ściśle związany jest -systeimeurppejskL rozwinięty przez Radę Europy. Uchwalona z jej inicjatywy 4 listopą_dg..l95iliv.lCQriSęaęją o ochronie praw człowieka . ,i,,.,p.Q4stąw_owy.da-.~woInQ.śc|_ wprowadziła .najbardziej dojrzały w skali międzynarodowej i zorganizowany „system ochrony tych _praw_? unowocześniony_poprzezEuropejską Kartę Socjalną z 1.961 r. pisz przez ^imtńsze''i^otpkoły dodatkowe. Zaletą firmowanego przez Radę Europy systemu ochrony praw człowieka jest .mz\w.mięly^ mechanizm kontroli poszanowania gwarantowanych praw, czego nie ma jeszcze w systemie ONZ-owskim. Dlatego system Rady Europy ma wpływ na podejmowanie praw człowieka w ramach OBWE, w której cześć państw nie należy do Rady Europy, Głos Europy był więc donośny na ...światowych konferencjach w sprawie ochrony praw człowiekajw Teheranie'w' 1968 r. i w Wiedniu w 1993 r.)".""

Procesy odprężenia "międżynarodówegó' i globalizacji ostatniej ćwierci XX wieku sprawiły, że zwolennicy międzynarodowej ochrony praw człowieka zaczęli coraz bardziej kojarzyć je z długotrwałymi i perspektyw.icziijmń'-mteresam.iluc|zkości, Zaliczali do nich pokój ,-der mokratyzację życia i możliwości rozwoju. Prawo każdego człowieka do.życią_w pokoju prokiamowała"rezolucją Komisji Praw Człowieka z 1976 r. oraz ycjimlQna.^gmdniu.J-9.7Ex^pmz^totBa4zaaie'^;0g^i--,ne NZyziaięjatywy Polski,J5ekłąraęja.o...wy.chowgmu-społec^Mw _;.w...duęh« pokoju”. Prawo do rozwoju proklamowała również Komisja -I^w.jQzłowięjka. w jednej ze swych rezolucji z_ 1979 r, oraz ?groma^ dzęriie.. .Ogóliie~MZ.ww.._fd9eldaracji.o prawie do rozwoju” z 1986 r, i w rezolucji przyjmującej Raport Bnmdtland w 1987 r. Potwierdziła je również Światową^ KonT^encJa’‘Praw Człowieka._w Wjediiiu w czeiwcu,w..i-933....m która uznała prawo]Jo rozwoju za oprawo nie-odląeznc i uniwersalne, stanowiące integralną część praw człowieka”.

4. Istota i pozycja praw człowieka w stosunkach międzynarodowych

Geneza, instytucjonalizacja i internacjonalizacja praw człowieka w środowisku międzynarodowym składa się na najbardziej ludzki aspekt dynamiki tego środowiska. Towarzyszący tej dynamice i nasilający się wielki dyskurs międzynarodowy rozciąga się od iclek po; jęć.--i.....w^?ailości-Tmman'islyx^,zn.ych po wskązania, zalecęnia^m-aka^y, sankcje!egzekucje, Dotyczy zarówno postawr^achowad^czyn^ jednostkowych, jak też zQrganizowanyćłr'OdtMesiefl_! działań politycznych, ekonomlcziwch, socjalnyyęh._wo[skowych, prawnych" i trd-rninistraoyjnych^imstw^i;-'0iaz-'W-'Sfostitikach-między państwami.

W istocie swej . prawa człowieka stanowią zespół idei "dotyczą-_cych traktowania każdej jednostki jako istoty ludzHej^mrpływtnm

219