m1,s4

Rola bakteryjnych egzopolimerów w procesie chorobotwórczości		^f Rześki *
♦    ochrona przed fagocytozą ♦    ochrona przed przyłączeniem opsonin (przeciwciał, składników dopełniacza, prowadząca do zablokowania opsonofagocytozy		♦ Nitkowate cylindryczne twory - aparat ruchu wielu gatunków bakterii Grarn ( + ) t Gram (-). Rzęski zbudowane są z 3 części:
♦ adhezja do nabłonka (kolonizacja) i powierzchni stałych (protezy ortopedyczne, zastawki naczyniowe, cewniki)		♦ włókna
Bacteroides fragiiis - adhezja do komórek nabłonka za pośrednictwem otoczek		♦ haczyka
Streptococcus mutans, Staphylococcus epidermidis adhezja za pośrednictwem glikokaliksu		♦ ciałka podstawowego (bazainego)
Włókno zbudowane jest z monomerów białka (flagelliny) cechującego się immunogennością (antygen H)		i Ze względu na sposób ułożenia rzęsek na komórce bakteryjnej wyróżnia się następujące typy urzęsienia
♦    Stosując metody serologiczne można wyróżnić liczne typy antygenów H w obrębie jednego gatunku (Salmonella typhimurium - 60, tscherichia coli - 53, Yersinia enterocolitica -19) ♦    haczyk - zbudowany z jednęoo rodzaju białka (imrr.unogenność); łączy włókno z ciałkiem		•    monotrichalne - pojedyncza rzęska umieszczona biegunowo (Vibno) •    ditrichalne - pojedyncze rzęski na obu biegunach komórki •    iofotrichaine - pęczek rzęsek na jednym lub obu biegunach komórki (Heiicobacter)
.♦ ciałko podstawowe - 4 pierścienie (l, P, S, » M), przez które przechodzi centralny rdzeń. Ciałko bazalne zakotwicza rzęskę w osłonach komórkowych bakterii (ścianie komórkowej \ błonie cytoplazmatycznej).		• peritnchaine - rzęski umieszczone dookoła komórki (Proteus)

Komórki bakteryjne mogą tracić rzęski w		W Fimbrie (Pili)
wyniku:		« Sztywne powierzchniowe twory zbudowane z białka pilmy (białko immunocer.ne) występują u
♦ mutacji		bakterii Gram (-) oraz melicznycn Gram( + ) (Corynebacterium, Streptoccccjs). Fimbrie są krótsze i delikatniejsze od rzese-. Ich liczba na
♦ nieodpowiednich warunków hodowli np.:		powierzchni komórki jest zrczmcowana (od kilku do kilkuset)
Listeria monocytogenes, Yersinia		Wyróżnia s>ę dwa typy limbo*
enterocolitica, Yersinia
pseudotuberculosis) wytwarzają rzęski w		♦ fimbrie płciowe
zakresie temperatur 22-30° C, nie
wytwarzają w temperaturze 37° C		♦ fimbrie adhezyjne (zwykle)