Metody relaksacyjne2

NAUCZYCIELE PISZĄ

-siami, od nadgarstka po czubek dużego palca i z powrotem. Następnie po-•carza czynność, ale przerywa dmuchane na czubku dużego palca i zaczyna od -adgarstka.

' ędzy dwoma wydechami wstrzymuje *a kilka chwil oddech. Stopniowo uświa-:amia sobie, że nie sposób żyć bez oddychania.

-odobne ćwiczenia dziecko powtarza z cozostałymi palcami, odczekując chwilę orzed każdym z nich.

Kontynuuje ćwiczenie, tym razem z zamkniętymi oczyma, skupiając uwagę na dodźcach dotykowych, docierających z calców, wnętrza dłoni, nadgarstka. Powtarza ćwiczenie na wnętrzu drugiej dłoni, później na wierzchu obydwu dłoni. Robi głęboki wdech i dmucha na swoją dłoń jak najdłużej potrafi, do wyczerpania całego zebranego w płucach powietrza.

Zakończenie ćwiczeń:

Dziecko leżąc z zamkniętymi oczyma, Koncentruje się na oddychaniu.

Zabawa „Obrazek" (od 3-4 lat) Korzyści: ćwiczenia pamięci wymagają od dziecka skupienia i uspokajają go, odwracając uwagę od bodźców zewnętrznych.

Materiały: obrazki, plakaty i zdjęcia, przedstawiające bliskie dziecku zdarzenia i sceny: znane mu pejzaże i zwierzęta, ludzi przy pracy, zdjęcia rodzinne. Przebieg ćwiczeń:

Dziecko wygodnie siedzi lub leży na tapczanie. Ogląda pokazany przez dorosłego obrazek i opisuje go, opowiada o scence lub nazywa znane elementy. Dorosły prosi dziecko, by zapamiętało obrazek, który za chwilę zniknie (można np. schować obrazek).

Z zamkniętymi oczyma dziecko powinno opisać zapamiętane szczegóły obrazka lub wymyślić przedstawioną nam historyjkę.

zabawa „Żywność surowa i gotowana" (od 4 lat)

Korzyści: ćwiczenie pomaga w rozwoju zmysłu smaku, ukazując dziecku przemianę produktów podczas gotowania i zachęca do spokojnego przyjmowania posiłków.

Materiały: chustka do zakrycia oczu, gotowane i surowe produkty żywnościowe: groszek, marchewka, jabłka, gruszki.

Przebieg ćwiczeń:

Ćwiczenia można przeprowadzić podczas przygotowywania potraw lub w trakcie posiłku.

Dorosły pokazuje owoc lub warzywo w jego naturalnej postaci (nieobrane, nie-pokrojone na kawałki). Dobrze jest pokazać również obrazek lub zdjęcie rośliny w naturalnym otoczeniu, w sadzie lub ogrodzie. W przeciwnym razie w wyobrażeniu dziecka groszek będzie rósł w puszkach, a marchewka w plastikowych siatkach.

Dziecko próbuje potrawy, odpowiadając, czy jest gotowana, czy surowa. Później z zamkniętymi oczyma musi rozpoznać produkt i jego postać (surowy/ gotowany).

Wariant ćwiczeń:

Podobne ćwiczenia można przeprowadzić używając produktów słodzonych lub niesłodzonych, solonych i niesolonych, np.: ziemniaki solone/ziemniaki niesolo-ne, jogurt słodzony/jogurt naturalny.

Zabawa „Piłka" (od 4-5 lat)

Korzyści: zabawa uspokaja i odpręża dziecko.

Materiały: piłka o średnicy 20 cm Przebieg ćwiczeń:

Ćwiczenia można prowadzić z jednym dzieckiem lub z grupą, jeżeli dysponujemy odpowiednią ilością piłek.

Dziecko w pozycji stojącej:

•    bierze jedną ręką piłkę i przyciska ją do swego ciała

•    toczy powoli piłkę wokół talii, pasa, szyi, pośladków, itp. tak, aby za każdym razem wykonać bez wysiłku pełny obrót, w połowie drogi zmienia rękę toczącą piłkę

•    opisuje wykonywane czynności, np.: „toczę piłkę dookoła brzucha", „ teraz piłka jest na moich plecach", itp.

Ułatwia to dziecku skupienie się i umożliwia przyswojenie umiejętności precyzyjnego nazywania części ciała Dziecko powtarza ćwiczenie z zamkniętymi oczyma, by lepiej przyswoić sobie ruchy i doznania związane z toczeniem piłki po ciele; skupia myśli na punkcie, w którym piłka dotyka ciała.

Dziecko w pozycji siedzącej:

•    chwyta piłkę dwoma rękami i trzyma ją między wierzchem jednej, a spodem drugiej dłoni

•    wykonując odpowiednie ruchy rękoma, próbuje obracać piłkę między dłońmi; skupia myśli na jej ruchu, obserwuje uważnie dłonie i piłkę

•    trzyma piłkę na tyle mocno, by jej nie upuścić

•    porusza piłką możliwie jak najwolniej

•    powtarza ćwiczenie z zamkniętymi oczyma, skupiając myśli na punkcie, w którym piłka dotyka ciała

Zakończenie ćwiczeń:

Dziecko unieruchamia piłkę miedzy dłońmi. Pozostaje kilka chwil z zamkniętymi oczyma. Następnie otwiera je i bez pośpiechu odkłada piłkę na miejsce.

METODA RELAKSACJI JACOBSONA

Zastosowanie metody Jacobsona w pracy z dziećmi polega na wykonywaniu przez nie celowych ruchów wymagających przeplatania dwóch stanów: napinania i rozluźniania mięśni w czasie zabawy, na przykład w silnego i słabego. Umiejętność odczuwania wrażeń płynących z mięśnia rozluźnionego jest szczególnie ważna między innymi dla dzieci nadpobudliwych, ponieważ większość z nich nie zdaje sobie sprawy z tego, że ich mięśnie znajdują się w stanie stałego napięcia.

Schemat ćwiczeń obejmuje kolejno: ręce, nogi, mięśnie tułowia szyi oraz twarz. Mówimy dzieciom, że będziemy się bawić na przykład w silnego i słabego. Podczas zabawy w mocnego mocno naprężamy mięśnie, na przykład rąk, a rozluźniamy wówczas, gdy bawimy się w słabego. Możemy przy tej okazji wprowadzić postacie z bajek, opowiadań czy z aktualnych seriali telewizyjnych dla dzieci, z którymi się identyfikują.

Przykłady ćwiczeń odprężających prowadzonych metodą Jacobsona.

ćwiczenie „Przeciąganie się" Przeciągamy się, jak najmocniej jest to możliwe. Na koniec ziewamy szeroko i głośno. Ćwiczenie wykonujemy dokładnie i powoli.

ćwiczenie „Budzenie się kota" Naciągamy kolejno wszystkie części ciała (można to robić na czworakach). Następnie przechodzimy do pozycji leżącej. Kto ma ochotę, może mruczeć z zadowoleniem. Ćwiczenie wykonujemy dokładnie i powoli.

ćwiczenie „Pisanie nosem"

Pozycja stojąca z otwartymi oczami. Zaczynamy od lewej strony, następnie powoli i płynnie przechodzimy na stronę prawą.

Przykłady:

-    piszemy swoje imię (te dzieci, które potrafią)

-    rysujemy spiralę w obie strony

-    rysujemy wielką ósemkę

-    rysujemy kwiatek

-    własne pomysły dzieci

ćwiczenie „Strząsanie wody":

-    z rąk; z nóg; otrząsanie całego ciała podobnie jak pies

Bliżej Przedszkola. Wychowanie i edukacja. MAGAZYN SPECJALNY nr 7-8.46-47.2005    37