i System waluty złotej |
1 Zmodyfikowany system waluty złotej | |
‘Ęk............ ■ Jego główne cechy to: - powiązanie emisji banknotów z rezerwami złota w danym kraju; - złoto pełniło wszystkie funkcje pieniądza; - wyeliminowane zostało srebro jako równorzędny pieniądz; - waluta krajowa miała ustalony parytet w złocie, a kursy walutowe były kursami stałymi; - istniała możliwość wymiany pieniądza krajowego na złoto w banku centralnym i swoboda wywozu i przywozu złota miedzy krajami; - występowała dość daleko idąca unifikacja systemów pieniężnych poszczególnych krajów, ponieważ wymiana towarowa i warunki płatnicze w gospodarce wewnętrznej i międzynarodowej były oparte na tym samym towarze-pieniądzu. ■ System waluty złotej występował w 41 głównych krajach w ówczesnej gospodarce światowej i rozpadł się podczas I wojny światowej. |
irod drugiej połowy lat 20., wiele krajów przywróciło wymienialność walut na złoto, ale zmieniły się zasady wymienialności walut na złoto: - mogła ona odbywać się bądź w systemie sztabowo-złotym (określono minimalną sumę, która mogła być wymienialna na złoto), bądź - dewizowo-złotym (zachowano wymienialność danej waluty na walutę wymienialną na złoto; konwersja danej waluty na złoto odbywała się zatem pośrednio). Ml Od początku wielkiego kryzysu gospodarczego (1929) do 1936 roku ^ kolejno poszczególne kraje zawieszały wymienialność swoich walut na złoto stąd nie można już mówić o istnieniu międzynarodowego systemu walutowego. | |
^gllgl | ||
J Dolarowo-złoty system walutowy |
1 Wielodewizowy system walutowy | |
Konferencji w Bretton Woods, (lipcu 1944), utworzono w którego statucie zawarto zasady powojennego porządku walutowego, stąd przyjęto się określać ten system także jako- system z Bretton Woods: • zlotu przypisano w nim funkcję podstawy podtrzymującej cały system; • parytety walut krajów członkowskich wyrażane były w złocie, którego oficjalna cena złota była stała( 35 dolarów za uncję), lub w dolarach USA wymienialnych na złoto, a Skarb USA wymieniał dolary na złoto bankom centralnym tonych krajów po kursie parytetowym; • określenie wartości wymiennej poszczególnych walut odbywało się przez porównanie ich złotych parytetów lub parytetów dolarowych. • kursy rynkowe walut mogły wahać się tylko w wąskich granicach 1 % w górę lub dół od kursu parytetowego. |
System waluty dolarowo-złotej załamał się na początku 15 sierpnia 1971, kiedy to USA zawiesiły wymienialność dolara na złoto. • Tym samym nastąpiło formalne zrównanie dolara i walut innych krajów uprzemysłowionych. • Większość krajów uprzemysłowionych wprowadziła płynne Od tego czasu możemy mówić o wielodewizowym systemie walutowym, gdzie funkcje pieniądza w układzie międzynarodowym pełni nie tylko dolar, ale i inne jednostki walutowe. | |
1 |i - A IWk*. Jm |
V1 | |
..... i Kryzys i reformy międzynarodowego i svstemu walutoweao |
. Istotne etapy reformy międzynarodowego J systemu walutowego | |
"Sff* * : ; 9 ■ Twórcy powojennego porządku monetarnego zakładali jego funkcjonowanie przy supremagi USA i dolara w gospodarce światowej. Tymczasem w ciągu ćwierćwiecza układał zmienił się, pojawiły się nowe potęgi gospodarcze — Europa Zachodnia i japonia, i mechanizmy systemu dolarowo-złotego nie przystawały do zmienionych realiów. |
1) Demonetaryzacja złota - druga Poprawka do statutu MFW w 1978 roku: - zostaje zniesiona urzędowa cena złota i złoto przestaje pełnić funkcję pieniądza światowego; - kraje mają swobodę wyboru reguł kursowych, a zwłaszcza systemu kursów płynnych lub stałych; - mogą kurs własnej waluty ustalić w stosunku do różnych mierników, tzn. określonej waluty lub jednostki walutowej opartej na koszyku walut, albo nie ustalać go w ogóle. |
2