P1050251

86 rei Mirostay Ćcrvehkcl

„Zrobiłam ci coś złego?” spytała się [czteroletnia dziewczynka] [...] I czekała, a i matka pogłaszcze i przytuli do siebie. Ale [matka] nie pogłaskała.

A dwoje młodszych dzieci, czując matczyną niesprawiedliwość, myślało niespokojnie [...]. Czteroletnia dziewczynka nadęła przekornie usta i odchodziła, kiedy tu nagle zadzwonił dzwonek. Matka poderwała się szybko, wszystkie dzieci drgnęły [...]. (Jaros/av Durych)

Dzieci

Przecinanie się poszczególnych następstw w temacie jednego wypowiedzenia jest przejawem tego, że wiążące całość tematy stanowią pewne repliki lub aspekty jednego wspólnego hipertematu, tzn. nadrzędnego pojęcia (wyrażonego lub nie wyrażonego), które wyznacza granice odpowiedniego tekstowego paradygmatu.

Jak poglądowo pokazuje przykład, tym hipertematem jest zbiór wszystkich postaci obecnych w danym odcinku tekstu nu scenie opowiadania; w tematach poszczególnych wypowiedzeń występują więc oznaczenia poszczególnych postaci (lub kilku postaci) — podmiotów działania lub mówiących (uczestników) dialogu.

3.2. Podstawowe różnice w stosunku do liryki dostrzegamy dopiero analizując odpowiednie tekstowe paradygmaty. Jak dotąd nie dysponujemy systematyczną analizą paradygmatów tekstowych różnych gatunków i stylów liryki w różnych okresach; można jednak założyć, że specyficzne dla liryki okażą się tekstowe paradygmaty o wielkiej liczbie członów. Przy identycznym denotacie w poszczególnych tematach zmieniają się nazwy, a wraz z tym zmienia się również ich znaczenie. Z tego względu w liryce nie tylko rematy, ale także tematy wypowiedzeń wnoszą nową informację, swego rodzaju novum. Należy ono jednak do innej płaszczyzny treściowej niż płaszczyzna rzeczywistości denotowanej (fikcyjnej). Chodzi tu o informacje dotyczące językowej aktywności mówiącego, t/n. implikowanego podmiotu