P1100479

Dodać warto, że Słownik nazwisk mieszkańców Powiślo 'Gdańskiego opracował H. Gómowicz, a przygotował do druku E. Breza (1992), zaś W Milerski poświęcił osobny słownik feazwiskoni cieszyńskim (1996 r.).

K. Rymut (1991) opracował również słownik Wybranych nazwisk Polaków w układzie gniazdowym i objaśnił ich pochodzenie, obecnie autor przygotowuje drugie, poszerzone wydanie Nazwisk Polaków.

Jak już wcześniej wspomniałam, K. Rymut wydał także Słownik imion współcześnie w Polsce używanych na podstawie materiałów Rządowego Centrum Informatycznego PESEL według stanu banku danych z kwietnia 1994 r. Współczesne imiona Polaków zmieściły się w jednym tomie słownika (aby wyszczególnić nazwiska, potrzeba było 10 analogicznych tomów). Z hasła słownikowego można zaczerpnąć informacje na temat frekwencji danego imienia w poszczególnych województwach, a także można się dowiedzieć, jaką popularnością cieszyło się to imię, powiedzmy, do roku 1920, do 1930 itd.

Natomiast Księga naszych imion J. Bubaka to erudycyjna prezentacja ponad 1320 imion chrzestnych, które były lub są w Polsce używane. Każde imię męskie i żeńskie ma w słowniku odrębny artykuł hasłowy, układ haseł jest alfabetyczny. W pełnym artykule i hasłowym są informacje m.in. na temat pochodzenia imienia i jego pierwotnego znaczenia, najstarszego zaświadczenia imienia, dane i o jego popularności teraz i dawniej. Podawane są również wiado-mości o nazwiskach Polaków, którzy nosili dane imię, a także nazwiska polskie i nazwy miejscowe z terenu Polski pochodzące od danego imienia, obcojęzyczne jego formy z języków europejskich oraz daty imienin osób noszących przedstawione imionak Osoba nosząca imię Kama lub rodzice, którzy pragną tak nazwać swoją córeczkę, przeczytawszy artykuł hasłowy dowiedzą się, że Kama to skrócona postać imienia Kamila. Imię Kama jest dziś niekiedy

nadawane jako samodzielne. Wnikliwy poszukiwacz danych na temat imienia Kama zajrzy z pewnością do hasła Kamila i dowie się np. tego, że imię to występowało w Eneidzie Wergiliusza, a w Polsce należy do imion nowszych i rzadkich itd. fi* Zbiór słowników onomastycznych powiększy się kiedyś o Słownik antroponimów XVJ~XVII1 wieku. W Instytucie Języka Polskiego PAN trwają już prace przygotowawcze nad planowanym słownikiem⁶⁷.

Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych W. Kopalińskiego zainteresuje z pewnością tych, którzy chcieliby się dowiedzieć, jakie jest pochodzenie niektórych trudniejszych wyrazów i wyrażeń, jak np. (łono) Abrahama, dulszczyzna, mazurek, sławojka, wiktoriański Te wyrazy pochodzą od imion i nazwisk, a także od nazw miejscowości, regionów i krajów. Autor, słynący z barwnego i frapującego sposobu prezentacji kwestii trudnych, poucza nas na przykład, że:

Abderyta (to) głupiec, tępak. Abdera była nadmorskim miastem trackim założonym ok. 650 p.n.e. przez Jonów, kilkakrotnie burzonym i odbudowywanym. (...) W Abderze urodzili się filozofowie: Demokryt, Protagoras, Anaksarchos (...) i historyk Heka-tajos. Mimo to Trakowie i Grecy uważali abdeiytów za ciemniaków i prowincjuszy. (...). W Słowniku eponimów znajduje się około 1100 haseł tego typu.

Onomaści opracowali (lub opracowują) w ostatnich latach również kilka słowników dotyczących nazw miejscowych.

W roku 1996 ukazał się pod redakcją K. Rymuta pierwszy tom słownika Nazwy miejscowe Polski. Histońa-Poćhodzenie-Zmiany (litery A-B), w 1997 tom drugi (liteiy C-D), a po dwóch latach następny (litery E-I). Słownik ten jest traktowany przez jego redaktorów jako podsumowanie dotychczasowych badań nad polskimi nazwami miast i wsi. Nazwy te są omawiane w artykułach hasłowych zestawionych alfabetycznie. W słowniku znaleźć można m.ih. informacje o usytuowaniu omawianego miasta czy wsi. Poda-

83