resized P1080857

Aktywacja genu na odległość

Sekwencje regulacyjne DNA

Sekwencja wzmacniacza może byś zlokalizowana proksymalnie lub dystalnie na tej samej nia DNA (aktywacja ds). możliwa jest też lokalizacja na innej nici (aktywaqa trans).

5*

mwpc* startu transkrypc)

rfjssva«-i-a-

oenwencje regulacyjne UNA oddziałują z cząsteczkami białka w celu uzyskania właściwej funkcji kontrolnej.

Typy sekwencji regulacyjnych.

•    określające początek translaqi

•    określające zakończenie lub zatrzymanie translacji

•    regulujące aktywność genu (represory, aktywatory wzmacniacze).

białka regulatorowe (czynniki transkrypcyjne) wiążą się z DNA w obrębie rowka dużego. Bardzo często białka te zawierają domeny wiążące DNA o specyficznej budowie    ¹

• helisa-zwrot-helisa

•    palce cynkowe

•    zamki leucynowe (odpowiedzialne za dimeryzację białek)

Hormony i cytokiny

Wiążące DNA motywy białek

Hormony: małe cząsteczki (steroidy lub produkowane przez pewne typy komorę

H - Nstydyna C • cystern*

jjolipeptydy)

Hormony steroidowe przenikają do cytoplazmy, łączą się receptorami i aktywują wzmacniacze. W ten sposób aktywują transkrypcję poszczególnych genów.

Cytokiny: białka działające podobnie jak hormony polipeptydowe. Wiążą się z receptorami na powierzchni Komórki, uruchamiają kaskadę transdukcji sygnału. Aktywacja białek szlaku transaukq'i odbywa się głównie przez fosforylację.

Inhibitory transkrypcji i translacji

Antybiotyki (działanie u Prokaryota)

aktynomycyna — interkalacja pomiędzy sąsiadującymi parami G-C

•    erytromycyna, streptomycyna - wiąże się do cząsteczki 50S i wstrzymuje syntezę rybosomu 70S

•    neomycyna — wiąże się do podjednostki 30S i inhibuje wiązanie tRNA

•    tetracyklina - inhibuje wiązanie tRNA do podjednostki 30S rybosomu

(działanie u Eukaryota):

•    a-amanityna - inhibuje polimerazę II

■    chloramfenikol - inhibuje peptydylotransferazę rybosomów mitochondrialnych

•    cykloheksymid — inhibuje peptydylotransferazę

■    toksyna błonicy - inhibuje micjaqę czynnika 2 i translokację

Metylacja DNA

Metylacja reszt cytozynowych ma duże znaczenie dla regulacji genu.

Metylacja zachowawcza: dodawanie grup metylowych do nowo powstałych w procesie replikacji nici DNA.

Metylacja DNA de novo grupy metylowe dodawane są w nowych pozycjach na obu niciach DNA.