9.1.1.2. Przykurcz mięśnia
Hypomobilność stawu może być spowodowana przykurczem mięśnia,! Aby to sprawdzić, należy maksymalnie oddalić od siebie przyczep początJj kowy i końcowy mięśnia, przy czym trzeba wziąć pod uwagę nie tylko jegrjjj funkcję główną, ale wszystkie funkcje poboczne we wszystkich stawach, ns® które oddziaływuje. jj
Dla przykładu niech to będzie musculus extensor carpi radialis longus, któj ry zgina dłoń w kierunku grzbietowo-promieniowym, lekko supinuje przed; ramię i zgina staw łokciowy. Aby sprawdzić długość tego mięśnia, należy przy nawróconym przedramieniu ustawić dłoń w zgięciu dłoniowo-łokcio| wym, a potem wyprostować staw łokciowy. Jeśli nie można z tej pozycji wył prostować stawu łokciowego, który posiadał przed chwilą pełną ruchomośj to mamy do czynienia z przykurczem mięśnia, który należy rozciągnąć.
Jeśli będziemy rozciągać mięśnie, to musimy zachować kilka podstawę wych zasad.
Po pierwsze:
Przed rozciąganiem zbadać stawy ponad którymi dany mięsień przebiega aby wykluczyć ich patologię. Zbadać, czy w stawach tych występuje pra widłowa gra stawowa. Jeśli przykurczony mięsień przebiega ponad stej wem, który nie posiada prawidłowej zdolności ślizgowej, to w wyniku roź ciągania mięśnia staw ten może zostać uszkodzony.
Po drugie: j
Jeśli rozciągamy mięsień, który przebiega nad kilkoma stawami, to czynim to zawsze jak najdelikatniej albo poprzez duże stawy.
Po trzecie:
Każde rozciąganie danego mięśnia będzie poprzedzone jego skurczeni Dzięki temu osiągniemy rozluźnienie i ogrzanie tego mięśnia, co jest konie czne dla uniknięcia jego naderwania.
Proponujemy czytelnikom książkę Olafa Evjentha i Jerna Hamberga „Roż ciąganie mięśni - kiedy i dlaczego” (Muskeldehnung - warum und wie?).
W niektórych małych stawach, w amphiarthrosach oraz w pojedynczyc stawach kręgosłupa pomiar zakresu ruchu goniometrem jest niemożliwy dlatego też w zakresie terapii manualnej ruchomość w stawie trzeba bę dzie wyczuć, a wynik wyrazić w skali stopniowej:
0 = brak ruchomości - ankyloza
1 = ruchomość bardzo ograniczona
2 = ruchomość mało ograniczona
Stan prawidłowy 3 _ ruchomość prawidłowa
( 4 = ruchomość trochę nadmierna, bez bólu Hypermobilnosc 5 = mchomość nadmierna, z bólem | 6 = pełna niestabilność
Podczas badania gry stawowej (translatorycznego ślizgu oraz separacj można będzie korzystać z tej samej skali.
9.2.
Zdolność obserwacji i wyczuwania różnorodnej jakości ruchu w stawie w terapii manualnej ma bardzo duże znaczenie diagnostyczne, ponieważ często niewielkie odchylenia od stanu prawidłowego mogą być jedyną wskazówką dla prawidłowego ustalenia rozpoznania (diagnozy).
Badający rejestruje jakość ruchu w dwóch fazach:
1. Jakość ruchu od jego rozpoczęcia do pierwszego oporu oraz
2. Jakość ruchu od pierwszego oporu do oporu końcowego (niem. Endgefuhl, ang. end feel - wyczuwanie oporu końcowego).
WYCZUWANIE
OPORU
KOŃCOWEGO
POCZĄTEK
RUCHU
PIERWSZY OPÓR OPÓR KOŃCOWY
Jakość ruchu do pierwszego oporu badamy najpierw czynnie, a potem biernie.
1. Podczas ruchu czynnego z pozycji zerowej badający obserwuje wyprowadzenie ruchu.
2. Podczas ruchu biernego z pozycji zerowej, badający wyczuwa zmiany, np. opór przed wystąpieniem pierwszego zatrzymania.
Odchylenia od normy można często wykryć już podczas chwytania kończyny lub na samym początku ruchu.
Zarówno czynny jak i bierny test ruchomości, niezależnie od szybkości wykonania, powinien przebiegać równomiernie i w sposób wolny od ograniczeń. W razie potrzeby test można powtórzyć. Zakłócenia jakości ruchu mogą być spowodowane uszkodzeniem stawu bądź leżących wokół tkanek miękkich - mogą też one wskazywać na łuk bolesny.
9.2.1.1. Łuk bolesny
W przypadku bólu, który ujawnia się w jakimkolwiek przedziale zakresu ruchu podczas wykonywania ruchu czynnego lub biernego, a zanika po przejściu obszaru bolesnego, wg Cyriaxa mamy do czynienia z tzw. łukiem bolesnym (ang. painful arc). Łuk bolesny świadczy o tym, że delikatna tkanka ściskana jest poprzez tkanki twarde. Odchylenia od prawidłowego toru konkretnego ruchu mogą być spowodowane próbą ominięcia strefy bólu przez pacjenta. Dlatego też ważne jest, aby badający zauważył takie odchylenie i wykrył przyczynę tego stanu.