20 Podstawy planowania nawigacji morskiej 439
Wydłużanie czasu przejścia może być spowodowane różnymi zakłóceniami, jak: lody, mgły, pola wysokiego falowania, konieczności kotwiczenia (schronienia) w miejscach osłoniętych, w oczekiwaniu na bezpieczne warunki pływania lub korzystne warunki poziomu wody. Inne przyczyny zmiany planu mogą być związane z nie przewidzianymi awariami systemów napędowych, sterowych, urządzeń nawigacyjnych. Dotyczy to również wypadków zdrowotnych członków załogi (pasażerów), kolizji itp., gdy zachodzi potrzeba interwencji lekarza z lądu.
Na rysunku 20.9 przedstawiono ogólny model realizacji podróży bez zakłóceń, na przykładzie modelu przepływu informacji, z podziałem na trzy fazy:
• rozpoznanie sytuacji w rejonie pływania (infrastruktura nawigacyjna),
• ocena aktualnej sytuacji (stanu środowiska i statku),
• podjęcie decyzji (wybór optymalnego wektora ruchu).
( KOREKTA N ^ PLANU J
PLAN NAWIGACJI
Aktualnie wpływający na mostek strumień informacji nawigacyjnych z różnych
źródeł zewnętrznych
Informacje z mapy ECDIS, z radaru, dotyczące antykolizji z niebezpieczeństwami nawigacyjnymi oraz obiektami pływającymi i statkami
3 Podjęcie decyzji wyboru trasy, proces optymalizacji ruchu, trasa bezpieczna KO. Va
Informacje dotyczące prognozy pogody obserwacje własne, z zewnątrz statku, stan aktualny zakłóceń
Komendy na ster i do SG Opłytamalne kursy i prędkości
Rys. 20.9. Ogólny schemat realizacji nawigacji na wybranej trasie statku
Zasady planowania bezpiecznej nawigacji są znane i ogólnie realizowane na statkach handlowych w żegludze międzynarodowej.
Bezpieczeństwo nawigacji rozumiane jest często jednostronnie, biorąc pod uwagę aspekt bezpieczeństwa życia ludzkiego, statku jako systemu technicznego lub ładunku.