433 (5)

20 Podstawy planowania nawigacji morskiej 433

ograniczenia, jakie mogą pojawić się przy realizacji celu. Wstępnie, na podstawie wydawnictw biur hydrograficznych, jak Ocean Passages for ihe World, tablic odległości, locji, spisów świateł, map oraz pozostałych publikacji, wyznacza się trasę klimatyczną, w której uwzględnia się i określa:

•    odległości między portami,

•    ETA dla określonych prędkości,

•    dopuszczalne zanurzenia w portach,

•    ilość, rodzaj ładunku, raty przeładunkowe, czas postoju itp.,

•    rozkład ładunku (plany ładunkowe).

Po dokonaniu powyższych czynności dokonuje się weryfikacji, czyli analizy ograniczeń dotyczących wyboru trasy, odległości oraz maksymalnych i minimalnych prędkości. Ponadto określa się zabronione rejony pływania, niebezpieczne ładunki oraz niedopuszczalne zanurzenia na trasie.

Drugi etap weryfikacji planu dotyczy ograniczeń hydrometeorologicznych występujących na trasie rejsu. Ocena ta dotyczy wyznaczenia bezpiecznych dla danego statku parametrów stanów morza, siły wiatru, zabronionych kierunków pływania, niepomyślnych prądów oceanicznych itp. Na tym etapie wyznacza się także obszary niebezpieczne (których należy unikać), zlodzone oraz. takie, na których zachodzi możliwość powstania oblodzenia powierzchni kadłuba itp.

Końcowa analiza obejmuje dokonanie wyboru trasy optymalnej, na podstawie ustalonych kryteriów realizacji, między innymi: minimum czasu przejścia, minimum uszkodzeń sztormowych lub uniknięcia uszkodzeń ładunku. Generalnie chodzi o osiągnięcie maksymalizacji efektów ekonomicznych z całej podróży, mając na względzie bezpieczeństwo życia ludzkiego i mienia. Ten etap określa się jako wstępne planowanie podróży.

20.3.2. Drugi etap planowania nawigacji

Etap ten obejmuje opracowanie szczegółowego planu nawigacji dla poszczególnych faz żeglugi (rys. 20.4). Proces ten odbywa się w następującej kolejności:

•    wykreślenie odcinków drogi z oznaczeniem punktów zwrotów (WP),

•    zaznaczenie odległości między punktami zwrotu.

•    wyznaczenie prędkości na odcinkach drogi (zmiany pracy SG),

•    określenie krytycznych głębokości na trasie, z wyznaczeniem granicznych wartości zapasu wody pod stępką.

•    oznaczenie punktów wyłożenia steru wraz z promieniami krzywizn i innych poprawek do zwrotu,

•    wyznaczenie granicznych wartości marginesów bezpieczeństwa (szerokości pasów ruchu itp.),

•    wyznaczenie obszarów o możliwości napotkania znacznych zakłóceń zewnętrznych, jak: silne prądy, wiatry, falowanie, lody, obniżenie widzialności, wzmożony ruch statków itp.,