DSC07130 (2)

Ryc. 20. Hodowla na skosie

WZROST

DROBNOUSTROJÓW NA PODŁOŻACH STAŁYCH

Drobnoustroje mogą rozwijać się na płytkach, skosach i w słupkach (ryc. 20).

Na podłożach stałych w hodowlach płytkowych drobnoustroje tworzą kolonie (ryc. 21). Kolonie są to widoczne gołym okiem skupiska komórek. Kolonie rozwijają się najczęściej z pojedynczych komórek bakterii (ryc. 22).

W stałych warunkach środowiska kolonie charakteryzują się stałymi pechami, zaliczanymi do cech diagnostycznych. Obserwacje kolonii należy prowadzić przy użyciu łupy lub mikroskopu, uwzględniając następujące cechy:

kształt kolonii

PUNKTOWY

OKRĄGŁY

RIZOIDALNY NŻEREGUlARNY

BRZEG KOLONII

REGULARNY NIEREGULARNY

STRZĘPIASTY

strzępiasty

POWIERZCHNIA KOLONII

FALISTY

WYNIOSŁOŚĆ KOLONII

PŁASKA

WYNIOSŁA

PĘCHERZYKOWATA BRODAWKOWA!A

gładka,sŁysiczaca

SZORSTKA POMARSZCZONA PYLISTA

Ryc. 21. Morfologia kolonii

-    wymiary - średnica kolonii w milimetrach,

-    kształt kolonii - okrągły, owalny, soczewkowaty, wydłużony, rozlany, rizoidalny (przypominający rysunek mrozu na szybie),

-    barwa - bezbarwne lub białe, żółte itp.,

-    profil (wyniosłość kolonii ponad powierzchnię) - płaska, wyniosła, kraterowata, brodawkowata,

-    powierzchnia - gładka, błyszcząca, matowa, szorstka, pomarszczona, skórzastaT^- ~

-    struktura - luźna, mazista, zwarta,

-    charakter brzegów - regularne, faliste, strzępiaste, ząbkowane,

-    zdolność barwienia podłoża.

W praktyce laboratoryjnej często spotyka się kolonie typu S (smooth -gładki) i R (rough - szorstki). Są to kolonie bakterii tego samego gatunku znajdujące się w różnych fazach wzrostu. Kolonie w fazie S charakteryzuje gładka powierzchnia i równe brzegi. Kolonie typu R mają powierzchnię szorstką, pofałdowaną i nierówne brzegi. Stwierdzono, że przejściu bakterii z fazy S do R towarzyszy zmiana składu polisacharydów komórkowych. Bakterie chorobotwórcze w fazie S są zwykle zjadliwe, tracą zjadliwość w fazie R.

Ryc. 22. WzroM kolonijny w posiewie z kolejnych rozcieńczaj dziesiętnych

Wzrost drobnoustrojów na podłożach skośnych

Drobnoustroje, posiane rysowo lub ruchem falistym, na podłożu skośnym nie tworzą kolonii. Określa się jednak charakter wzrostu i jego intensywność (obfity, skąpy, słaby), uwzględniając takie cechy diagnostyczne kolonii, jak barwa, powierzchnia itp. (ryc. 23).

Charakter wzrostu na skosie można określić jako jednolity, rozlany, postrzępiony, pierzasty itp.