427
20 Podstawy planowania nawigacji morskiej
W każdej sytuacji działań na morzu należy przygotować koncepcję planowania: opracować procedury oraz. metody realizacji i wykonania planu.
Podstawy metodyki planowania podróży wymagają, aby były spełnione następujące warunki:
1. Przyjęte metody pracy muszą być akceptowane i wykonywane przez wszystkich użytkowników (oficerów wachtowych) jako system, który jest użyteczny i sprawdza się w pracy na mostku, na wachtach, w każdych warunkach i fazach żeglugi.
2. Zastosowane metody planowania muszą być łatwe i niezawodne w użyciu (w czasie realizacji planu), niezależnie od tego, czy obok mapy papierowej wykorzystywany jest ECDIS czy nie.
3. System planowania musi być oparty na powszechnie stosowanych metodach prowadzenia nawigacji na mapach morskich.
4. Metody muszą dokładnie opisywać planowaną podróż aby, w razie potrzeby, można było w całości odtworzyć realizowaną podróż.
5. Dokumentacja planu podróży powinna być zachowana do analizy odbytej podróży.
Podstawą rozpoczęcia planowania podróży statku morskiego jest proces doboru, gromadzenia i analizy informacji w szerokim zakresie. Informacje są rozmieszczone w różnych źródłach i wyrażone w różnej formie, głównie w publikacjach nawigacyjnych - w formie graficznej oraz w' zapisach informatycznych - dyski, dyskietki, kasety video itp.
Na rysunku 20.1 zawarto zestaw informacji potrzebnych do procesu planowania nawigacji. Właściwie przeprowadzony proces planowania podróży prowadzi wprost do poprawnego rozwiązania. Głównym zadaniem nawigatora w tym procesie jest poprawne zidentyfikowanie informacji, z których należy wybrać najważniejsze aspekty, rozwijane w czasie tworzenia planu i wykorzystywane w czasie jego realizacji.
Przed przystąpieniem do procesu planowania podróży, należy opracować wstępny konspekt, tzw. zwięzły plan wstępny, czyli schemat, który następnie jest stopniowo rozwijany i poprawiany; proces planowania podróży jest więc procesem ciągłym.
Budowa takiego planu obejmuje:
etap I - sporządzenie planu strategicznego dotyczącego wyboru całej trasy podróży od A do B (plan podróży);
etap 2- opracowanie planu nawigacji na wybranej trasie (odpowiednie fazy żeglugi); etap 3- dokonanie podziału na odcinki czasowe 4-6-godzinne (wachty morskie).
Należy zaznaczyć, że każdy etap musi być poddany analizie i syntezie, na podstawie których podejmuje się decyzje oraz ukierunkowuje pod kątem szczegółowego rozpracowania następnego etapu.