20 Podstawy planowania nawigacji morskiej 435
Szczegółowy plan sporządza się po uzgodnieniu głównych jego założeń z pilotem; szczegółowe uzgodnienia dotyczące jego realizacji następują podczas przebywania pilota na burcie statku.
Ważnym elementem, często niezbędnym do realizacji żeglugi pilotowej, jest pomoc z lądu, czyli współpraca z VTS. W tym przypadku należy brać pod uwagę parametry związane z charakterystykami manewrowymi statku, a więc: promienie cyrkulacji, drogę i czas zatrzymania statku oraz poprawki na ruch statku w czasie zakłóceń od wiatru i prądu, czyli poprawki na znos i dryfna płytkowodziu.
Plan żeglugi w obszarach stref rozgraniczenia ruchu wiąże się z przygotowaniem danych do VTS oraz danych w zakresie zgłaszania pozycji (Ship Report ing Systems). W tym kontekście wymagane są przede wszystkim informacje dotyczące planu nawigacji w rejonach objętych nadzorem ośrodków lądowych.
Proces planowania żeglugi oceanicznej rozpoczyna się od analizy tras klimatycznych, które zależą zwłaszcza od pory roku i głównego kierunku ruchu na trasach równoleżnikowych. Następnym stosowanym kryterium są minimalne odległości między punktami wyjścia i przybycia (A: B). W dalszej kolejności uwzględnia się inne kryteria, prowadzące do optymalizacji wyboru trasy. Przed wyborem tras oceanicznych: głównej i alternatywnych, należy uwzględnić wszelkie ograniczenia ze strony środowiska. systemów prawnych, kładąc przy tym szczególny nacisk na bezpieczeństwo życia ludzkiego i ochronę środowiska w razie awarii systemów okrętowych. Głównymi czynnikami zakłócającymi procesy nawigacji są obszary' wysokiego falowania. Ponadto przy planowaniu nawigacji w żegludze oceanicznej niezbędne jest uwzględnienie następujących czynników:
• korzystnych prądów oceanicznych i wiatrów, unikanie lodów, mgieł itp.,
• linii ładunkowej,
• ograniczeń związanych z aktywnością cyklonów tropikalnych - unikanie tych obszarów,
• ograniczeń dotyczących zasięgów lodów dryfujących i gór lodowych - unikanie obszarów zlodzonych,
• ograniczeń dotyczących obszarów wysokiej fali oraz głównych torów niżów,
• źródeł informacji dotyczących czasów i częstotliwości nadawania informacji z SAFETY NET, łącznie z NAVARFA oraz ostrzeżeń pogodowych (WWNWS).
Po wykreśleniu trasy klimatycznej A-D na mapie gnomonicznej. przenosi się współrzędne punktów zwrotów na arkusze zliczeniowe. Niezbędne jest również przygotowanie danych do wykorzystania informacji z wyspecjalizowanych ośrodków przekazujących porady dla kapitanów w pogodowym systemie prowadzenia statków (Ocean routes).
Opracowanie planu fazy trzeciej obejmuje szczegółowe przygotowanie informacji dla nawigatora pełniącego wachtę morską - oficera wachtowego. Naw igacyjny plan na czas wachty powinien zawierać szczegółowy scenariusz działania oficera