Tab. 27.4. Objawy niepożądane leków hipotensyjnych
Nazwa leku |
Najważniejsze działania niepożądane |
Chlorotiazyd Hydrochlorotiazyd Chlortalidon Furosemid Indapamid |
Hipokaliemia, wzrost stężenia kwasu moczowego, wzrost stężenia lipidów, hyperglikemia, zaburzeni* żolądkowo-jelitowe, leuko-penia, trombocytopenia, zmiany skórne. |
Spironolakton Verospiron |
Zaburzenia żolądkowo-jelitowe, zmiany skórne, hiperkaliemia, ginekomastia. |
Dihydralazyna Todralazyna |
Nasilenie bólów wieńcowych, retencja sodu i wody, objawy tocznia rumieniowego, bóle głowy, nudności, wymioty. |
Minoksydyl |
Nasilenie bólów wieńcowych, retencja sodu i wody, nadmierne owłosienie. |
p-blokery |
Bradykardia, stany bronchospastyczne, nasilenie objawów niewydolności krążenia, zwiększenie stężenia lipidów i kwasu moczowego. |
Labetalol |
Duszność, nudności, bóle w nadbrzuszu, zaburzenia ejakulacji. |
Prazosyna |
Kołatanie serca, osłabienie, senność, nudności. |
Rezerpina Raudiksyna |
Atrofia błony śluzowej nosa, zawroty głowy, senność, wzrost kwasowości soku żołądkowego, biegunka, bradykardia, stany depresyjne, parkinsonizm. |
a-metyldopa |
Hipotonia ortostatyczna, senność, retencja sodu i wody, zmiany skórne, stany gorączkowe, uszkodzenie wątroby. |
Klonidyna |
Senność, suchość w jamie ustnej, osłabienie, zmiany skórne, retencja sodu i wody, hipotonia ortostatyczna, napadowa zwyżka ciśnienia po odstawieniu. |
Werapamil Diltiazem |
Bradykardia, bóle i zawroty głowy, zaparcia. |
Inhibitory konwertazy |
Zmiany skórne, zaburzenia smaku, białkomocz, leukopenia, uporczywy kaszel. |
Ketanseryna |
Senność, osłabienie, bóle i zawroty głowy. |
Poszukiwania bardziej skutecznych i bezpiecznych leków przeciwnad-ciśnieniowych doprowadziły do wykrycia nowych możliwości wpływania na ciśnienie tętnicze krwi, które prawdopodobnie zaowocują w niedługim czasie wprowadzeniem do leczenia choroby nadciśnicniowej nowych wartościowych leków.
Wśród łych nowych kierunków leczniczych można wyróżnić:
1. Inhibitory reniny
2. Antagoniści endotelin
3. Agoniści ośrodkowych receptorów dopaminowych
4. Agoniści ośrodkowych receptorów imidazolowych
5. Aktywatory kanałów potasowych
6. Inhibitory atriopeptydazy
Renina jest enzymem proteolitycznym przekształcającym nieczynny angiotensynagcn w angiotensynę 1. Inhibitory tego enzymu blokują wytwarzanie angiotensyny 1. Zsyntetyzowano już wiele związków wykazujących działanie hamujące reninę. Są one w badaniach.
Endoteliny są to polipeptydy wytwarzane przez śródbłonck naczyń krwionośnych. Kurczą one niezwykle silnie mięśnie gładkie naczyń krwionośnych. Wzmagają również agregację płytek wywołaną przez niektóre czynniki oraz zwiększają syntezę angiotensyny. Endoteliny (ET) są wytwarzane z „dużej” endoteliny przy udziale konwertazy endotelin. Efekty endotelin można zablokować przez zahamowanie konwertazy ET, np. fosforamidonem lub przez zablokowanie receptorów endotclinowych, np. 27-0-myriceronem. W badaniach znajduje się wiele związków o takich działaniach.
Z antagonistów ośrodkowych receptorów dopaminowych D, został ostatnio wprowadzony do lecznictwa fenoldopam, o działaniu naczynio-rozszerzającym, natriuretycznym i diuretycznym. Stosuje się go w nadciśnieniu, zwłaszcza przy konieczności szybkiej interwencji.
Agonistą ośrodkowych receptorów imidazolowych jest m.in. silmeni-dyna o działaniu przypominającym klonidynę; charakteryzuje się względnie nieznacznymi objawami niepożądanymi.
Aktywacja kanałów potasowych powoduje zmniejszenie napięcia mięśni gładkich i rozszerzenie naczyń. Aktywatorami tych kanałów są m. in. lewkromakalina, nikorandil i in. Stosuje się je w nadciśnieniu, stanach skurczowych pęcherza moczowego, dychawicy oskrzelowej i in.
Atriopeptydaza, czyli obojętna endopeptydaza jest enzymem rozkładającym przedsionkowy peptyd natriuretyczny (ANP). Peptyd ten działa natriurctycznie i diuretycznie. Inhibitory atriopeptydazy wzmagają działanie ANP zwiększając wydzielanie z moczem sodu i wody. W badaniach znajduje się kilka inhibitorów o potencjalnym działaniu przc-ciwnadciśnieniowym.
Zapamiętaj
>- Zanim lekarz zdecyduje się na leczenie farmakoterapeutyczne nadciśnienia, powinien zanalizować możliwość wyeliminowania maksymalnie największej liczby czynników ryzyka.
>- Wybór leku przeciwnadciśnieniowego zależy od stopnia nadciśnienia i stanu pacjenta; istotne znaczenie mają również przeciwwskazania dotyczące konkretnego Icku, zależne również od współistniejących chorób.
541