b) wady nabyte nawykowe:
1 czynniki środowiskowe: siedzący tryb życia, niewłaściwe obuwie i ubiór, nieodpowiednie noszenie teczki z książkami, niedostosowanie ławki szkolnej do warunków fizycznych dziecka, złe oświetlenie i odległość od tablicy w szkole;
2 czynniki morfologiczne - zaburzenie napięcia mięśni, tzw. dystonia mięśniowa, powstała na skutek różnych przyczyn (choroba, przemęczenie); jedne grupy mięśni ulegają nadmiernemu napięciu i skróceniu, inne rozciągnięciu i osłabieniu.
Np. PLECY OKRĄGŁE: długotrwała choroba, przeciążenie pracą statyczną, inne -> osłabienie mięśni grzbietu -> garbienie się -> przykurcz mięśni przciwstawnych (mm.klatki piersiowej i częściowo mięśnie brzucha) -> rozciąganie więzadeł kręgosłupa -> nieprawidłowe warunki kształtowania się poszczególnych kręgów -> kręgi klinowe ->plecy okrągłe
3 czynniki fizjologiczne - nawyk nieprawidłowej postawy.
Typy wadliwej postawy wg Wilesa ( na podstawie stopni pochylenia miednicy oraz ruchomości kręgosłupa):
1. Plecy wklęsło-wypukłe, tzw. plecy wklęsłe
zwiększony kat przodopochylenia miednicy -> pogłębiona lordoza lędźwiowa (hiperlordoza lędźwiowa) ->
pogłębienie kifozy piersiowej
wyróżniamy:
1 lordozę niską=krótką, której towarzyszy kifoza o długim łuku,
2 lordozę wysoką=długą (wygięcie lordozy dochodzić może do Th6), towarzyszy jej kifoza o krótkim łuku;
zmienione ustawienie miednicy i kręgosłupa wpływa na stan mięśni i więzadeł:
> m. prostownik grzbietu ulega rozciągnięciu,
> m. piersiowy większy jest w przykurczu ustawiając barki do przodu; odstające i odwiedzone łopatki;
górna cześć klatki piersiowej często spłaszcza się i bierze udział w oddychaniu;
zwiększona lordoza lędźwiowa przesuwa narządu jamy brzusznej do przodu -> rozciągnięcie mm. brzucha zwiększone przodopochylenie miednicy -> mm. pośladkowe ulegają rozciągnięciu i zwiotczeniu, mm. biodrowo-udowy i m.prosty uda skróceniu;
przesunięcie narządów jamy brzusznej upośledza ruchy przepony i utrudnia odpływ z nich krwi żylnej -występują zaburzenia oddychania i krążenia,
etiologia: gł. wada nabyta (dystonia mięśniowa, czyli zaburzenie równowagi napięć mięśniowych mięśni grzbietu).
2. Plecy kołyskowe, tzw. plecy okrągło - wklęsłe
zwiększony kąt przodopochylenia miednicy -> kręgosłup ostro odgina się w odcinku lędźwiowo-krzyżowym do tył, tworząc krótką lecz ostrą lordozę lędźwiową -> nadmierna kifoza piersiowo-lędźwiowa,
najbardziej wystającą do przodu częścią ciała jest spojenie łonowe, zazwyczaj głowa jest w przodopochyleniu, a klatka piersiowa jest spłaszczona, upośledzenie oddychania, krążenia, trawienia, zaburzenia miesiączkowania u K zmiana w układzie barków i łopatek, bóle w okolicy krzyżowej, stan mięśni:
• m. prostownik grzbietu w ode. piersiowy ulega rozciągnięciu a w ode. lędźwiowym skróceniu,
• mm. obręczy barkowej i kl. piersiowej ulegają przykurczom,
• mm. brzucha ulegają rozciągnięciu,
• mm. pośladkowa są osłabione.
3. Plecy płaskie
zmniejszenie przodopochylenia miednicy.
zmniejszone wygięcia fizjologiczne kręgosłupa (niewystarczająca amortyzacja) częste bóle głowy, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, skłonność do bocznych skrzywień kręgosłupa, prawidłowo ruchomy kręgosłup,
klatka piersiowa płaska, barki opadające (pojemność i ruchomość klatki piersiowej jest upośledzona),
Et. sedenterencyjny tryb życia.
4. Plecy okrągłe, (dorsum rotundum) zmniejszenie przodopochylenia miednicy.
3