Przestrzeń poszukiwań to zbiór wszystkich możliwych stanów, w jakie! * * ( & " ^ może znaleźć się proces rozwiązywania problemij. Do formalizacji przestrze-
poszukiwań korzysta się często z teorii grafów. Graf przedstawiający przestrze
poszukiwań nazywa się.grafem poszukiwąń (ang. search graph). Węzły s
stanami problemu, a krawędzie — procedurami przejścia (rysunek 4.1).
j Przedstawiony .graf poszukiwań odpowiada zbiorowi sześciu reguł umiesz-
. czopych w bazię wiedzy:
, EIF Faktl AND Fakt2 THEN Fakt8, !
2.IF Fakt3 AND Fakt4 AND Fakt5 THEN Fakt9,
3.IF Fakt7 AND Fakt8 THEN Faktl 1,
4.IF Fakt9 AND FaktlO THEN Faktl2,
5. IF Faktl 1 AND Faktl2 THEN Konkluzja2,
6.IF Faktó AND Faktl 1 THEN Konkluzjal.
Najogólniej rzecz biorąc, w systemach eksperckich wykorzystywane są dwie główne strategie poszukiwania rozwiązań:1
— wnioskowanie wstępujące (ang. forward reasoning/chaining),
— wnioskowanie zstępujące (ang. baekward reasoning/chaining).
HjirWMfi koncepcja odpowiada naturalnemu podążaniu od przesłanek do kon-wnioskowanie zstępujące ma dokładnie przeciwną ideę — mając kon-Mtl/jC slntfimy się znaleźć przesłanki ją potwierdzające. Oczywiście w realnych lyiłritim li eksperckich często powyższe strategie poszukiwania rozwiązań nie i WjNftwJą w czystej postaci — wnioskowanie odbywa się z wykorzystaniem I^Miposohów.
, ' / /
luk )Uż wspomniano, wniostówlnie wstępujące odpowiada naturalnemu ttilfowi rozumowania człowieka. Podstawą do poszukiwania rozwiązań są
Efflltthki, Posuwając się po krawędziach grafu poszukiwań, odnajdujemy IHhlu/lę, Jest ona rozwiązaniem. w
Hioiitc za podstawę przykład pokazany na rysunku 4.1 i dysponując prze-iłnntlHnn (faktami) FI, F2, F3, F4, F5, F7, FiÓ, możemy osiągnąć konkluzję (HłlwlM/nme) K2. Rozumowanie przebiega następująco:
ł faktów (przesłanek) FI i F2 wynika fakt (pośrednia konkluzja) F8 —na reguły 1;
- / taktów (przesłanek) F3, F4 i F5 wynika fakt (pośrednia konkluzja) F9 — twjłodilnwio reguły 2;
11ak tów F7 i F8 wynika fakt (pośrednia konkluzja) Fil — na podstawie
tflMly 3; .......
t lak tów F9 i F10 wynika fakt (pośrednia konkluzja) F12 —na podstawie
/, faktów Fil i F12 wynika końcowa konkluzja (wniosek) K2 — na podutnwir reguły 5.
jfauwazmy, że na przykład zamiast faktów (przesłanek) F3, F4 i F5 moglibyśmy dysponować faktem F9, a osiągnięta konkluzja byłaby taka sama (K2) s lu di i jftj uzyskania wystarczyłoby zastosować reguły 1, 3,4 i 5.
i 'Wnioskowanie zstępujące jest przeciwnością rozumowania wstępującego, ńoi rs wnioskowania zaczyna się od konkluzji i jest prowadzony w kierunku Mtulc/iema argumentów (przesłanek) potwierdzających tę konkluzję.
Uozpnti ująć przykład przedstawiony na rysunku 4.1 i wychodząc od konklu-#|Ł K2, moglibyśmy ją uzasadnić znając fakty (przesłanki) FI, F2, F3, F4, F5, HO, Rozumowanie byłoby następujące: do uzasadnieniakonkluzji K2 niezbędne są fakty Fil i F12 (reguła 5);.
45
‘ Języki zorientowana na przetwarzanie wiedzy mają na ogół “wbudowane” oba mechanizmy wnioskowania. Szkieletowe (powłokowe) systemy eksperckie również dysponują tego typu narzędziami.