/1564 e
kaw 1. Skala £^30) (parametr £T Dimrotha-Reichardta)
Skala ta opiera się na energii przejścia najbardziej długofalowego pasma absorpcji UV/Vis betainy Reichardta w danym rozpuszczalniku. Parametr £T. nazwany też £^30), jest dany następującym wyrażeniem:
£t = = 2,859 ■ 10J = 2,859 ■ 10* / Am„
gdzie £t jest wyrażona w kcal -mol-1,h oznacza stalą Plancka, c - prędkość światła, Na - liczbę Avogadra, vmax oraz Amax - odpowiednio, liczbę falową lub długość fali maksimum pasma [cm-1 lub nm|. W literaturze można również spotkać formę znormalizowaną tej skali, tzw. skćilę Ej . Normalizację wykonuje się zgodnie z poniższym równaniem:
£n = £T(rozP-)- £T(SiMe4) _ £T(rozp.) - 30,7 T ~~ Ej ( wo da) - Ej (Si Me4 ) 32,4
gdzie SiMe4 oznacza tetrametylosilan.
momenty dipolowe w stanie podstawowym (^G) i wzbudzonym (^E) wykazują następującą zmianę vc < w niepolamych i yc > w polarnych rozpuszczalnikach dla przejścia ir* *— -rr.
Wprowadzenie do roztworu jonów wodorowych powoduje przejście MODED-u w formę kwasową o strukturze podobnej do stilbenu.
Forma kwasowa wykazuje izomerię trans-cis, prowadząc do fotochromizmu. Wodne roztwory tej formy mogą być przekształcone do fotostacjonamej mieszaniny z formą cis poprzez naświetlanie. Reakcja ta polega na rozerwaniu wiązania podwójnego pomiędzy atomami węgla, a następnie na obrocie wokół wiązania pojedynczego. Efektywność etapu związanego z obrotem zależy od lepkości rozpuszczalnika.
Szybkość reakcji izomeryzacji trans-cis na początku procesu, gdy obecna jest tylko forma trans, można zapisać następującym równaniem:
w którym óA to wydajność kwantowa fotoizomeryzacji, - natężenie absorbowanego światła. Wyznaczenie bezwzględnych wydajności kwantowych wymaga znajomości natężenia absorbowanego światła, co z kolei jest związane z wykonaniem eksperymentów z wykorzystaniem aktynometru. Często jednak wyznacza się tylko wartości względnych wydajności kwantowych, w celu porównania różnych rozpuszczalników.
W ćwiczeniu wyznaczymy względną wydajność kwantową dla roztworu w glikolu etylenowym względem roztworu w metanolu
(21.3)
F^(glikol) ^ ĆA(glikol)/'^(glikol)
VK (m et ano 1) oA (me ■tan01)/* (met ano1)
Natężenie światła absorbowanego wyraża się wzorem (w przypadku światła mo-nochrom atycznego)
w którym /0 jest natężeniem światła padającego, A - absorbancją badanego związku.
O. Szukaj
4. Skala wieloparametrowa Kamleta-Tafta (skala TT*)
Położenie maksymalnej absorpcji w widmie, wyrażone jako liczba falowa, może być przedstawione przez ogólne równanie
v = t/0 +sn* +aa +b3 (21.1)
gdzie tt* jest miarą właściwości poiamych/polaryzowalnych rozpuszczalnika, a-właściwości kwasowych (donorowych w wiązaniu wodorowym) oraz 3 - właściwości zasadowych (accptorowych w wiązaniu wodorowym).
Wpływ rozpuszczalnika na widmo barwnika zależy od jego grupy chrom o forowej i natury związanego z nia przejścia. Najczęściej w cząsteczkach organicznych występują przejścia tt* <— tt, tt* <— n, a* <— n lub CT (absorpcja z przeniesieniem ładunku). Jonowe barwniki z grupy merocyjanin cieszą się dużym zainteresowaniem ze względu na silny wpływ polamośei rozpuszczalnika na widmo absorpcyjne barwnika. W' związkach zaliczanych do tej grupy chromogen ma charakter sprzężonego układu donora i akceptora. Budowę ich sr-elektronowego stanu podstawowego można opisać dwiema mezomcrycznymi strukturami, D-R-A ^ D+-R-A". Przykładem może być merocyja-nina, której struktura elektronowa zmienia się od słabo polarnej do betainowej
R R
Przejścia elektronowe w tych związkach mają naturę wewnątrzcząsteczkowego przeniesienia ładunku między donorem a akceptorem, a momenty dipolowe w stanie wzbudzonym i podstawowym są bardzo różne.
Związkiem badanym w ćwiczeniu jest MODED, l-mctylo-4-(2-(4-oksocyklohcksa-2,5-dienlideno)etylideno)-l ,4-dihydropirydyna. Jest ona przykładem solwatochromo-wego barwnika merocyjaninowego. Barwnik ten wykazuje hipsochromowe przesunięcie długofalowego pasma absorpcji rr* *— tt zc wzrostem polamośei rozpuszczalnika.
a) b) c)
Ujemny solwatochromizm wskazuje, że struktura stanu podstawowego MODED-u zmienia się ze wzrostem polamośei rozpuszczalnika od struktury chinonowej (a) do struktury fenolowej (e) poprzez pośrednią strukturę polimetinową (b). Obliczone