skan8

Ceremoniał koronacyjny Władysława FV zawierał dużo wspólnych, zbieżnych cech występujących w ceremoniach koronacyjnych państw zachodnich, między innymi Francji czy Anglii. Nic dziwnego, gdyż podobnie do tamtych wywodził swój rodowód z wieków średnich. Przy czym - jak stwierdza Zdzisław Taźbierski -„odzwierciedla polsko-szlachecką specyfikę, zwłaszcza do elekcyjności tronu; również był przepojony doktryną kościelną, modlitwami itp.”¹ W przeciwieństwie jednak do formuły stosowanej w Anglii czy Francji, gdzie akt koronacji stanowił jakby symboliczne potwierdzenie praw posiadanych przez następcę tronu, w Rzeczypospolitej czynił on uprawnienia króla elekta prawomocnymi²'¹.

W wyniku przeprowadzonej kwerendy archiwalnej i bibliotecznej okazało się, że zachowało się wiele źródeł rękopiśmiennych i drukowanych, zawierających opisy starannie przygotowanych uroczystości pogrzebowych Zygmunta 111 i Konstancji oraz koronacji Władysława IV³. Jednym z nich jest „Diariusz koronacyjej Najjaśniejszego Władysława Zygmunta IV, królewicza polskiego a szwedzkiego króla Dziedzicznego Anno Domini 1633, die 6 Februarii, a przy tym i pogrzeb świątobliwych ciał Królestwa IchMci, to jest Zygmunta III, króla polskiego i Konstancyjej, małżonki jego. Przez mię Marka Radoszewskiego, kasztelana Wieluńskiego, z wielką pilnością napisany etc. w Krakowie”⁴.

Według Bartosza Paprockiego⁵ i Kaspra Niesieckiego⁶, korzenie rodu Radoszewskich sięgają Czech. Radoszewscy wywodzili się prawdopodobnie z rodu Werszowców (Wierszowców, Wrszowców), który w wyniku konfliktu z panującym władcą musieli opuścić Czechy. Jedna z jego gałęzi osiedliła się w Polsce^{7 8}. Przedstawiciel rodu,

Jan, zwany Gesko, syn Tisty, za zabicie księcia czeskiego Świętopełka, w roku 1103, został hojnie obdarowany przez Bolesława Krzywoustego. Miał on wówczas otrzymać między innymi: Siemiko-wice⁸, Radoszowice⁹, Lipnik¹⁰, Broszęcin¹¹, Bogumiłowiee¹²'¹, Stróżę^{13 14}, Dylów¹³, Zielęcin¹⁵, Wronice¹⁶.

Potomkiem Jana byl Imbram, żyjący w pierwszej połowie XV wieku. Miał on dwóch synów, którzy w roku 1456 dokonali podziału majątku odziedziczonego po ojcu. Najstarszy - Stogniew, otrzymał Siemkowice, Chorzew, Zielęcin, Bogumiłowiee i Wręczycę. Dał on początek rodowi Siemikowskich. W pierwszej połowie XVI wieku utracili oni Zielęcin i Bogumiłowiee. Z kolei młodszy z braci, Bok-sza (Boksa, Bogusław), otrzymał Radoszewice i Lipnik. Zapoczątkował on ród Radoszewskich¹⁷.

11

1

²³    Z. Taźbierski, op. cit., s. 1-18.

²⁴    Ibidem, s. 149.

2

   Por. W. Kaczorowski, Koronacja..., s. 69-71.

3

²⁶    Bibliotek:) Muzeum Narodowego im. Czartoryskich w Krakowie (dalej: BCz.),

4

sygn. 373, s. 243-256.

5

   B. Paprocki, Herby rycerstwa polskiego, Kraków 1858. s. 561-565.

6

²⁵    K. Niesiecki, Herbarz Polski, t. 5. Lipsk 1840. s. 66.

7

^2!l Herb Oksza - w polu czerwonym srebrna oksza z toporzyskiem złotym, ostrzem zwróconym w prawu stronę. Na hełmie nad korbmi umieszczono okszę, końcem do dołu. Najsławniejszym herbowym w średniowieczu był Nankicr. biskup kra

8

kowski (1320-1326), a następnie biskup wrocławski (1326-1341). W czasie swojego

9

duszpasterzownnin na wrocławskiej stolicy biskupiej, poświęcił się głównie reformie życia religijnego. Porządkował kościelne prawodawstwo oraz rozbudował katedrę. 22 lipca 1339 roku, król czeski, Jan. zajął Milicz, należący do kapituły wrocławskiej. Spotkało się to z ostrą reakcją Nankiern, który rzuci) klątwę na Jana i mieszczan wrocławskich, którzy mu w tym dziele pomagali. Biskup Nankicr zmarł 8 kwietnia 1341 roku w Nysie. Do szlachty pieczętującej się herbem Oksza należeli: Błeszyński. Brzeski, Chocimowski, Chomętowski, Czechowski, Domarat, Gorlicki, Gosławski, Grabowski, Gramacki, Kłobukowski, Kłomnicki, Micdzwiccki, Orzechowski. Pija-nowski, Radoszewski. Rey, Rzuchowski, sicmikowski, strzelecki. Wątróbka, Wlosto-wski, Zdrowski (J. Szymański, Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego, Warszawa 1993, s. 200-207; M. Kogut, Kasztelania milicka. Kluczbork 199G, s. 72, 81-90; K. Niesiccki, op. cit., s. 60).

³¹¹ Wieś w woj. sieradzkim, ziemia wieluńska (Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, F. Sulimierski, W. Walewski, t. 10. Warszawa 1883, s. 55).

¹¹ Wieś w woj. sieradzkim, ziemia wieluńska, nad rzeką Wartą (ibidem, t. 9, 1888, s. 437).

10

   Wieś w woj. sieradzkim, ziemia wieluńska (ibidem, t. 5, 1884, s. 274).

11

   Wieś nad rzeką Osonią w woj. sieradzkim, pow. laski (ibidem, t. 15, 1900, s. 237).

12

^,M Wieś w woj. sieradzkim, pow. noworadomski (Radomsko) (ibidem, t. I, 1880, s. 281).

13

Wieś w woj. sieradzkim, pow. noworadomski (ibidem, t. 11, 1890, s. 410).

14

Wieś niezidentyfikowana.

15

³⁵ Wieś w woj. sieradzkim, pow. noworadomski (ibidem, t. 14, 1895, s. 593).

16

as wieś niezidentyfikowana.

17

S.M. Zajączkowski, Wielowioshowa własność szlachecka w województwie sieradzkim (XV i pierwsza połowa XVI w.), „Rocznik Łódzki" 1973, t. 18. s. 47.