skan9

czuciowymi I ruchowymi I redukcp pęcherzyków pr/rch©-wuj^c yrh ncuroprzckażnlk w zakończeniu neuronu czadowego. Natomiast sensyty/ocjl towarzyszy zwiększenie lak Hc/Iki pofi|Czrń, Jak I pęcherzyków | Ba liry I Oku 1983).

MÓZG ZMIIMA śl^ POD WPŁYW IM ŚHODOWISKA W uldnoM <xl dopływu bodiców ar środowiska w uy-niku /iiilun (iliisiyrznych. neuronu ir korze mózgowej mog.| się albo rozwijać, albo zanikać¹. W pobudzanyc h komórkach piramUlowych kory mózgowej drzewo dendrytyrzne rodnie, a u- nieużywanych — wnika. Takie /mianu zanikouic mogq bgc‘ bardzo pou-ałne. Jak to mieląc na przykładzie zuTrrz/jł pozbawionych dopływu bodźców u /rokou gc h: lirak takich Imdfcótr u' krglin znym okresie rozwojowym powoduje za-hamoumnk' normalnego rozwoju neuronów tn drodze wzrokowej — neuronów kolankotro-korowyrh — u koto [Antoninl I Slrpkrr 1993I i zalilokou'ank' tuor/enU się knścóu syoap-tycznych u- korze u/rokousj królika [Glołms i Sc heihrl /wterzęta takie nigdy nie tuiiic/g się korzystać / informac wzrokowej. poclolmic Jak ludzie urodzeni z katarakty, kk usunięto za późno. maj.) u lelkle kłopotu z normalmim u^J d/rnlein (M.nircr el aL    Możliwości ludzkiego móz

vq Jednak batd/o duże. Jak świadczy o tgui ostatnie < sienie o hinduskiej dziewczynce nieuidotnrj od urcxiz której dopiero u> 1 a. roku tyciu usunięto kataraktę i k w u'irku 33 Ul dawała solne dolw/r radę z widzeniem. i ciał. o-.trom JcJ w/roku bgla znnczztk' obniżona (Ostros et nl. zoobj. Brak kontaktu ze światem uc wczesnym dr Miele, skrajno zaniedbanie dziecku, może doprowadzić' nak do pouw/nych uszkodzeń rozwojouip h mózgu [f el <1Ł 30*4: lz's.sen-llreslone).

Jednym 1 najciekawszych aspektów plastyczności nett nalttej Jrst możliwość Jei wykorzystania do rozwoju |**c

I naszego mózgu przez odpouiicdnic warunki srodowiskoocc.

klr.i. ze mózg rozwija się lepiej. udu jest używany, była propo-, niNisma Już w początkach \tx wieku [Spur/hcim 1815J. a Karał Darwin |>r/yplsywał stosunkoieo slaby rozwój mózgu | klólików domowych w porównaniu z ich dzikimi kuzynami biahoti I misiłku intelektualnego. konieczm-go dla przeżycia na uolnośc I (Darwin 1874). We wczesnych talac h ho. ubłegłe-l',«» Wirku stwierdzono, że morfologia I iM-urodtemia mózgu Miołr byc zmieniona eksjierymenlalnie [Betmelt el nl. 19(14]

I |p wzbogacenie środowiska — zwiększenie Ilości bodźców tli« IkmI/.ti t> li do mózgu — może zmienić strukturalne składali I mózgu w każdym udeku |Diamond eJ ni 19(14: Diamond Mól ««ł»7V

N/rrególne zaltitcfeśowanlc w tym kontekście obudziło talk cis u neurogenezy w dorosłym hipoknntpie. Pierwsze |irar# doncr./.|ce o |K>wMauMniu nowych komórek ui mó-||n ibmolmii szczurów, kotów i świnek morskich publl-■Mltl «h| 19<iz roku. pracujący u- Massachusetts Instilute yl Im liiiologii Joseph Alrnuin Najbardziej znana doryczyla ■Mytwoi w ln|M>kampie szczura |Aliman 1 Dax 1963]. jed-HUa dniała właściwie wyśmiana i zignorowana. podobnie

■    |MWnk J«/.t r.icizlecka |iroca o lokalnej proliferacji neuro-■tillMi-tsiu >c podgranutarnej u- zawoju zęłwitym u myszy MtMłuo «•*: •.! W I s.\ Kaptan wykazał tworzenie nowych ■Mu¹ te mózgu metodami mikroskopii elektronouvj [Kopii I llli.it 1977]. ale wiara w lo. że neurony nic powslaty ■Mpałytii mó/gu, była lak silna, że nawei te dowodu nie ■■MinIii ojnirtiych (.Te komcśrkl mogi) wyglądać na nru-

■    11' Non lim Meksyku, ale nie w New llaven* — mini ■MDirłc < liajitancHi'1 wybitny neurołiłolog z Vole l ni\ersi-

Milki.) OlHTztk-. u wyniku prac: dowodzących, że

«• • ZivH uc zenu się śpiewu godouego tirorz.) się ■lldniM nd|tcHi'liulaJ()<e| hijMtkampowi nouc nraronj) (