skanowanie0008

Udwnrd I lnli/uk

iHtdiałii zgoda i jednomyślność odnośnie do lego problemu wśród różnych itiNiyl lo zasadne było określanie lego sianu rzeczy jako „Washington Conscnsutt"¹*! zestaw dziesięciu wartości lego konsensusu:

1.    Dyscyplina fiskalna rozumiana jako przybliżona równowaga wpływów datków publicznych.

2.    Właściwe ukierunkowania wydatków publicznych do dziedzin pronu\jlfl rozwój w długim czasie (tj. oświata, ochrona zdrowia, infrastruktura).

Reforma podatków, tak aby zwiększyć bazę opodatkowania i jednou/i zmniejszyć stawki podatkowe.

4.    Finansowa liberalizacja.

5.    Ujednolicenie kursów walutowych.

6.    Liberalizacja handlu.

7.    Promocja inwestycji bezpośrednich.

K. Prywatyzacja sektora publicznego.

Deregulacja produkcji, jeśli nie stoją temu na przeszkodzie względy ochttj środowiska.

In. Zapewnienie właściwej ochrony praw własności intelektualnej.

Powyższy zestaw wskazówek stał się podstawą promowania i narzucania zilfl polityki gospodarczej przez instytucje gospodarki światowej, takie jak MFW i lian Światowy innym państwom w świecie. Taki sposób działania tych instytucji 1)3 później przyczyną krytyki ze strony antyglobalistów, że liberalne rozwiązania ©konffl uliczne nie uwzględniają specyfiki państw słabo rozwiniętych.

L Procesy globalizacji a państwo

Rozwój procesów globalizmu stawia na porządku dziennym problem ich wpływu na rozwój i funkcjonowanie państwa jako najważniejszego uczestnika stosunków międzynarodowych. W ogóle problem tej relacji jest bardzo ważnym elementom! debaty na temat globalizacji prowadzonej pod kątem korzyści i strat państw poddanych oddziaływaniu tych procesów. Z perspektywy 2005 r. bilans efektów globalizacji dla poszczególnych państw jest zróżnicowany. Można z pewnością stwierdzić, że największymi beneficjentami procesów globalizacji ostatnich dwóch dekad si( Stany Zjednoczone i Chiny²¹¹. Te pierwsze zwiększyły swoją przewagę nad wszystkimi pozostałymi państwami, tak dalece, że ukształtował się jednobiegunowy układ sil w stosunkach międzynarodowych. Chiny dzięki realizowanym z wielkim

^lu J. Williamson, What Washington Means by Policy Reform, w: J. Williamson (ed.), Lalln Aiihrlnni Adjuslnwnt: llow Much Has Happened?, Washington 1990.

H, I laliżiik. /imana układu sil Chiny-USA a transjormacja porządku miądzynarodowego, Żurawia Pnpers, Zeszyt 6, Warszawa 2005,

l/milcin od 1979 r. reformom, polegającym na szerokim otwarciu się na jłm kę światową, doskonale wykorzystały efekty globalizacji ekonomicznej no-jtr/tu lęlnc roczne tempo wzrostu 8,5%. Dzięki tak znakomitym wskaźnikom /nym w Chinach zanotowano wzrost dochodów osobistych i poprawę Imiu życia ludności. To dzięki postępowi, jaki dokonał się w Chinach, w któ-pumlt'H/kujc ponad jedna piąta ludności świata (1,31 mid ludzi), ogólnoświa-(WM/yalkic państwa świata) bilans globalizacji jest nader pozytywny (zob. i|m d, H Nic zmienia to jednak faktu, że w niektórych regionach postęp jest nie-TiMiy, tak jak w Ameryce Łacińskiej, a w innych mamy do czynienia wręcz ze alltłlll ubóstwa —jak w Afryce Subsaharyjskiej, i co szczególnie interesujące ilijlli mlc I uropy i Azji Środkowej, gdzie za wzrost ubóstwa odpowiadają państwa l/lirkic, w tym także Rosja.

Tabela 4

Kształtowanie się wskaźników ukazujących niektóre efekty globalizacji dla państw wysoko i słabiej rozwiniętych w latach 1950-2050

Walki ąlobulizacji

‘ id światowy przypadający na I mieszkańca | (W IISI))¹’

‘jlllllziicja międzynarodowego rynku finanso-in I mieszkańca (w USD)^C Mini W światowym dochodzie

państwa słabiej rozwinięte² państwa wysoko rozwinięte tó życia obywateli

państwa słabiej rozwinięte państwa wysoko rozwinięte iii dawka kalorii

państwa słabiej rozwinięte państwa wysoko rozwinięte ńmlcilclność dzieci (na 1000 mieszk.) państwa słabiej rozwinięte państwa wysoko rozwinięte Alhilirly/m (na 1000 mieszk.)

państwa słabiej rozwinięte państwa wysoko rozwinięte

6 666 13 333

15 155 75 000

1 200 2 200

2 600 3 100

3 000 3 200

1

1 ’ (Inno uwzględniające wzrost inflacji;

2

‘ pnńHlwn slnlilcj rozwinięte to takie, gdzie dochód na 1 mieszkańca stanowi mniej niż 30% dochodu w USA, zninli’N/kujc jc 85% ludności świata.

żiimIIh I¹, Morber, Oloballzalion and lis Conlenls, „World Policy Joumal” 2004/2005, nr 1, s. 30.

/różnicowanie państw z punktu widzenia kryterium ubóstwa jest pochodną procesów globalizacji, ale nie należy zapominać, że nie jest to jedyny czynnik iHltl/ialujący na taką sytuację, gdyż równie ważne znaczenie ma jakość i efektyw-noŃó polityki wewnętrznej, oraz sprawność organów władzy państwowej. Z tego