Występują tu różne typy wsi, w części południowej są najczęściej łańcuchówki i osiedla rozproszone charakterystyczne dla regionów górskich, rzadziej ulicówki. Natomiast w części północnej, wyżynnej, występują także wielodrożnice, owalnice i różne odmiany rzędówek, a w Puszczy Sandomierskiej także przysiółki.
Na Kielecczyźnie, Lubelszczyźnie, Rzeszowszczyinie, Spiszu, Podhalu iw okolicach Krakowa występowały zagrody okólne, budowane w formie zamkniętego czworoboku.
W południowej części Pogórza Karpackiego budowano zagrody jednobudynkowe.
W górach powszechnie budowano także zagrody z zabudową rozproszoną, w których budynki gospodarcze stawiano w pewnym oddaleniu od chałupy.
Na obszarze całej Małopolski materiałem budowlanym było drewno sosnowe, a w rejonach górskichjodłowe. Duże znaczenie miałtakże kamień, używany przede wszystkim do wykonywania fundamentów.
Na terenie całej Małopolski, z wyjątkiem obszarów górskich, występowały dachy czterospadowe kryte słomą. Strzechę układano w schodki lub gładko ze schodkowymi narożami.
Elewacje chałup góralskich i krakowskich wyróżniały się drzwiami osadzonymi w półkoliście wykrojonych odrzwiach.
Chałupa z połowy XIX w z Siar koło Gorlic (OBL w Szymbarku)
Zap-odi z Pogórza Zachodn ego (M8L w Sanoku)
e
Ihalupa z okołłc Nitka
Chlup; z 892 r. z Węgfowki kolo Krosna (MBL w Sanoku)
Chałupa lasowiacka z komory i wozownią z XIX w. z Huty Przedborskie! koło Kolbuszowe) (MKL w Kolbuszowe))
'rzysłupowa chałupa rzeszowska z 18(H r z Markowe kolo ancuta (MKL w Kolbuszowe))