Biała plamistość liści truskawek
Patogen: Mycosphaerella fragariae
Objawy i występowanie
Na liściach tworzą się plamy o średnicy 2-3 mm, przeważnie okrągłe, najpierw brunatne, później jaśniejące. Plamy te stopniowo stają się szarobiałe z odcieniem kremowym. Brzegi plam otoczone są brunatnoczerwoną obwódką. W miarę wzrostu zakażenia plamy powiększają się powodując obumieranie znacznej części blaszki liściowej. W porze deszczowej na plamach pojawia się delikatny, szary nalot, będący zarodnikowaniem konidialnym grzyba. Podobne plamy występują na ogonkach liściowych i na rozłogach. Biała plamistość liści jest szczególnie szkodliwa w matecznikach truskawek ograniczając rozrastanie się rozłogów i niszcząc młode, ukorzeniające się rośliny.
Warunki rozwoju
Choroba obejmuje dwa stadia rozwojowe, stadium workowe czyli doskonałe oraz stadium konidialne. Stadium workowe rozwija się w fazie saprofitycznej na obumarłych liściach, na których już jesienią formują się otocznie. Otocznie rozwijają się stopniowo w ciągu zimy i dojrzewają wiosną, wytwarzając liczne worki z zarodnikami workowymi. Zarodniki te rozsiewają się w okresie wiosennych opadów, padają na młode liście truskawek i kiełkując w kropli wody zakażają je. Dają tym samym początek fazie, w której rozwija się stadium konidialne grzyba. Po 10-14 dniach pojawiają się pierwsze plamy. Tworzą się na nich zarodniki konidialne, rozprzestrzeniające chorobę przez cały okres wegetacji. Optymalna temperatura dla rozwoju choroby wynosi około 20°C.
Profilaktyka i zwalczanie
• Zakażone, obumarłe liście usuwać i niszczyć
Patogen: Plasmopara viticola
Objawy i występowanie
Mączniak rzekomy jest najgroźniejszą chorobą winorośli.
Pierwsze objawy choroby występują już w połowie maja w postaci zielonożółtych, nieregularnych plam, o średnicy 1-3 cm. Po paru dniach od wystąpienia plam, przy wysokiej wilgotności powietrza, na dolnej stronie liści tworzy się śnieżnobiały, błyszczący nalot, który w okresie suchej pogody stopniowo zanika. Nalot ten tworzą skupienia trzonków konidialnych z osadzonymi na nich zarodnikami konidialnymi. Trzonki te wyrastają przez szparki liścia. Plamy na liściach stopniowo brunatnieją, a objęta nimi tkanka liściowa obumiera. Silnie zakażone liście opadają. Zakażeniu ulegają także kwiaty, młode grona i pędy. Zakażone kwiaty pokrywają się białym nalotem grzyba i obumierają Młode owoce brunatnieją lub stają się szaroniebieskie i zasychają Porażone pędy są krótsze, lecz grubsze od pędów zdrowych. Młode, zakażone pędy pokrywają się podobnie jak liście, śnieżnobiałym nalotem. Pędy te stopniowo brunatnieją i zamierają Warunki rozwoju
Grzyb Plasmopara viticola może rozwijać się tylko w żywych tkankach roślinnych. Zimuje w postaci tzw. oospor, zarodników prze trwał nikowych, wytwarzających się w zakażonych liściach i w pędach. Oospory są grubo obłonione, odporne na działanie niekorzystnych warunków w okresie zimowym. Wiosną oospory kiełkują i wytwarzają zarodnie pływkowe z licznymi zarodnikami pływkowymi-zoosporami. Z kroplami wody rozpryskującej się w czasie opadów zoospory padają na młode liście w dolnej części krzewu i zakażają je. Czas trwania okresu inkubacji jest bardzo różny i zależy od temperatury. Przy temperaturze optymalnej 18-22°C okres ten trwa zaledwie 5-6 dni, a przy temperaturze 10°C-ponad 15 dni. W okresie wegetacji może wystąpić do 10 generacji grzyba. Zakażenie wtórne następuje w wyniku kiełkowania zarodników konidialnych w zarodnie pływkowe, wytwarzające zoospory. Zoospory zakażają liście przez szparki. Po infekcji grzybnia przerasta przestrzenie międzykomórkowe tkanki miękiszowej, wykształcając przy tym liczne ssawki. Po okresie inkubacji z grzybni wyrastają przez szparki trzonki konidialne, na których tworzą się zarodniki konidialne.
Profilaktyka i zwalczanie
• Wygrabianie i niszczenie opadłych liści winorośli,
• Racjonalne cięcie i prowadzenie łozy winorośli, tak aby zapobiec nadmiernemu zagęszczeniu.