24903 skanowanie0008

Czarna plamistość liści klonu Patogen: Rhytisma aceńnum

Objawy i występowanie

Pierwszymi objawami chorobowymi zakażonych na wiosnę liści klonu są pojawiające się na ich górnej powierzchni w czerwcu lub lipcu bladozielone plamy, które z czasem powiększają się i żółkną. Po osiągnięciu przez nie średnicy kilku milimetrów w ich środku pojawiają się czarne punkty, które zlewają się ze sobą i tworzą przez pewien czas jednolitą, smolistoczamą plamę, otoczoną żółtą obwódką. Kiedy plamy osiągną średnicę około 1-1,5 cm ich wzrost zostaje zatrzymany. Liczba takich plam na liściu może być od jednej do kilku. W trakcie rozrostu plam można zauważyć skupienia małych pryszczykowatych utworów, które wiążą się z tworzeniem piknidiów. Kiedy uformują się już piknidia peryferyczna część czarnej plamy ulega charakterystycznemu pomarszczeniu. W tym czasie liście opadają.

Warunki rozwoju

Czarna, nieco wypukła plama na liściu klonu stanowi utwór sklerotyczny patogena. W nim tworzą się i dojrzewają w lecie piknidia, stanowiące konidialną formę grzyba. Pałeczko watę, jednojądrowe konidia nie są zdolne do kiełkowania. Jeszcze w sezonie wegetacyjnym zaczynają się tworzyć apotecja i dojrzewają dopiero po opadnięciu liści i ich przezimowaniu. Kiedy pękają pąki klonu apotecja są już dojrzałe i gotowe do wyrzucenia zarodników workowych. Za pomocą tych zarodników odbywa się pierwotne zakażenie młodych liści i dalsze zakażenia. Zarodniki mogą być wyrzucane wielokrotnie z tych samych apotecjów, ponieważ otwierają się one w czasie dużej wilgotności powietrza i zamykają podczas suszy. W maczugowatych workach mieści się 8 jednokomórkowych, bezbarwnych, nitkowatych, ostro zakończonych zarodników o wymiarach 120-130 x 9-10 pm. zarodniki są rozprzestrzeniane anemochorycznie. Warstwa śluzu, która występuje na ich powierzchni ułatwia im zatrzymywanie się m.in. na liściach gospodarza.