tekst
5

80 UU/ttWHV((lWNUł|

¹ otiągnęł* potrzebny wymiar, Poinrki dał ją podobno pobłogosławić kapelanowi (oiydcrstwo czy ustępstwo -' nie wiadomo). po czym wsunął do lufy pistoletu i ttTze* Uił sobie w usta. Mózg opryskał ściany pokoju.

W roku i8*8 Juliusz Klaproth. który towarzyszył Potockiemu w podróży do Mongolii, otrzymał polecenie wykonania mapy cesarstwa chińskiego. W trakcie pracy zauważył, że pewien archipelag na Morzu 2óltym. w Zatoce Koreańskiej, nic został jeszcze nazwany: było to około dwudziestu wysepek w Zatoce Liaotuńskiej, położonych między 39 n 40 stopniem szerokości północnej i 110 n 111 stopniem długości wschodniej paryskiego południka. Dla uczczenia pamięci uczonego, który był jego protektorem. Klaproth nadał im miano Archipelagu Potockiego. Niestety nazwa się nie przyjęła i nie figuruje w żadnym późniejszym atlasie.

ⁿ    v

* J ^Vr

Tak oto dopełniły się życiowe losy hrabiego Jana Potockiego. Ale historia jego książki w dniu, w którym popełnił samobójstwo, dopiero się zaczynała. Sięga ona roku'1803. Zaniip wyjechał do Chin, dokąd wyprawił się w maju 1805 roku, Potocki zaczął ogłaszać drukiem w Petersburgu tajemniczą powieść. Wydanie to nic wyszło poza stadium arkuszowych odbitek korcktorskich. Pierwszą ich serię kończy stronica 158, gdzie u dołu czytamy: _ttFin du premier Dćcamóron" („Koniec pierwszego Dckameronu", a pod tym: „Copie a 100 exem-planet⁹* („Tłoczono w stu egzemplarzach**)- Tekst drugiej serii arkuszy urywa się nagle w irodku zdania, na stronicy 48. Dalszy ciąg tego zdania powinien się znajdować na stronicy 49, rozpoczynającej trzynasty arkusz, ale arkusz ten bez wątpienia nic został już wydrukowany, podobnie jak i następne.

Na drukowaną część powieści składa się ciąg no-

M

I oloi u tKyluifuf iHdlniinny t*< .W</£/>n/r«

wcl rozbity ńn Dni, nn sposób dawnych dcknmcrnnńw tzy też hcptnmcronów, a związany w całość przy pomocy dość błahej intrygi. Tekst urywa się przed końcem Dnia ij.

Miałem w ręku dwa egzemplarze tego wydania. Pierwszy, przechowywany w Bibliotece Państwowej w Leningradzie pod sygnaturą: 6.11.224, składa się z obu serii arkuszy oprawionych razem. Na gr/biccic oprawy figuruje jedno słowo rozmieszczone w dwóch wierszach: Patoekiana. Wewnątrz książki, na odwrocie okładki, przyklejony jest pasek papieru z następującą odręczną adnotacją:

„Le Comte Jean Potocki a fait imprimer ces feuiUes a Peiersbourg en ito% pen avant son dipart pottr la Mongolie (lors de terwoi eTune Ambassade pour la Cbine), sans titre ni fin, se resewant de la continuer ou non Hans la suitę, tjnand son imagination. h laąuelle il a donnę dans cet onorage wic librę carriere. ty invi-terait(„Hrabia Jan Potocki polecił wydrukować te arkusze w Petersburgu w 1805 r., na krótko przed wyjazdem do Mongolii (z poselstwem udającym się do Chin), bez tytułu i bez zakończenia, zamierzając pisać dalszy ciąg później, o ile wyobraźnia, której w tym dziele dał upust, znów skłoni go do pisania.")

Egzemplarz drugi zawiera tylko pierwszą serię arkuszy. Stanowi on własność paryskiej Bibliothćąue Na-tionale. Oprawny w czerwony safian, ma z boku adnotację: „Premier Dtcameron" („Pierwszy Dekameron”), i sygnowany jest: 4* Y* 3 059. Tytuł wypisany został atramentem na wyklejce: [Histoire d']⁴ Alpbonse van Worden [ou] [firkę d'un] manuscrit trotwi d Saragosse ([Historia] Alfonsa van Worden [czyli] l^>yk^ła z] rękopisu znalezionego w Sar ago ssie). Pod spodem ołówkiem zanotowano nazwisko autora: Potocki Jean. Tekst drukowany biegnie do strony 136; dwie stronice ostatnie przepisane są atramentem. Drugie; serii arkuszy brakuje.

6 OdpowletUlnlnoić i ityl