0209

194

ODON (ż. N. N.).

IV. 1.

pod dniem 15 maja: Odo filius ducis obiit. W czasie, który obejmuje najstarsza część Kalend. Krak., zawierająca powyższą zapiskę (koniec XI do połowy XIII w.), było w rodzie Piastów dwu tylko Odonów (Ottonów): niniejszy, i drugi, jego syn, proboszcz katedry magdeburskiej. Śmierć tego ostatniego nastąpiła między 23 a 25 września 1225 r. (IV. 13.)-, zapiska Kalend. Krak. z datą 15 maja nie odnosi się więc do niego; skąd wynika, że dotyczyć może tylko niniejszego Odona, syna Mieszka Starego¹). W Nekr. Lubiń.²) zapisano pod dniem 26 października: Odonis ducis confratris nostri cum uxore et filiis. Zapiska ta przepisaną została z Lib. frat. Lubin.³), a już sama treść wskazuje, że układacz nekrologu nie miał tu zamiaru podać rzeczywistej daty ne-krologicznej, ale prostą tylko kommemoracyą całej rodziny Odona; zresztą znajduje się ona w późniejszej części nekrologu, która, jak wykazaliśmy^{4 5}), nie ma żadnej wartości dla badań historycznych. Dlatego data Nekr. Lubiń, w niczem nie przeszkadza przyjęciu daty Kalend. Krak.

N. N.

O małżeństwach synów Mieszka III wyraża się Kadłubek ^r>), toż Kron. Wielk.⁶), Chroń. Pol.⁷) i Chroń, princ. Pol.^s): lJux Galicie socer filii (Mesconis), dux Pomeranie socer alterius, dux Rugiane socer tercii; nam ąuidam filiorum eius inconiugati decesserunt. Bezżennie, jak okażemy niżej (IV. 2. 7.), zmarli Stefan i Mieszko; przytoczone poprzednio daty o zawartych małżeństwach odnosić się zatem mogą tylko do Odona, Bolesława i Włodzisława Laskonogiego. Z jakiemi księżniczkami każdy z nich się ożenił, a zwłaszcza, kogo poślubił Odon, tego Kadłubek wyraźnie nie podaje. Przypuszczano⁹), że do Odona odnosi się ustęp: dux Pomeranie socer alterius, że zatem żoną jego była księżniczka pomorska, córka Subisława I. Mniemanie to nie da się utrzymać, albowiem stwierdzić się da skądinąd, iż z synów Mieszka Starego Bolesław miał za żonę księżniczkę pomorską (IV. 6.). Żoną Odona mogła być zatem tylko bądź to księżniczka halicka, bądź rujska. Ze względu na porządek, w jakim Kadłubek wymienia teściów synów Mieszkowych, należy oświadczyć się za zdaniem, iż Odon poślubił księżniczkę halicką; albowiem książę halicki podany jest pośród teściów na pierwszem miejscu, a Odon był najstarszym synem Mieszka. Że w istocie porządek Kadłubka nie był dowolnym, dowodzi wymienienie teścia, księcia pomorskiego, na drugiem miejscu; z trzech zaś żonatych synów Mieszka III właśnie średni, Bolesław, jak wspomnieliśmy poprzednio, pojął za żonę księżniczkę pomorską. W ten sposób wytło-maczył już trafnie wiadomość Kadłubka Długosz¹⁰) i niektórzy nowsi badaczeⁿ).

Imienia jego żony żadne źródło nie podaje; natomiast można dokładnie określić jej pochodzenie. Książętami halickimi, których córka wyszła za Odona, mogli być tylko bądź to Włodzimierz Wołodarewic (1124—1152), bądź też jego syn Jarosław Ośmiomysł (1152—1187). Mniemam, że pierwszego wyłączyć należy z rachuby, albowiem Włodzimierz ma już r. 1150 dorosłe dzieci¹²), zaczem i data urodzin jego córki musiałaby być stosunkowo bardzo wczesna, a wiek jej nie odpowiadałby wiekowi Odona. Zresztą dzieci Odona rodzą się dopiero około r. 1190 (IV. 12. 13.), tak, że przyjmując nawet najpóźniejszą datę urodzin córki Włodzimierza (t. j. rok 1153), musielibyśmy przecież dojść do wniosku, że stała się matką dopiero około czterdziestego roku życia. Nie pozostaje zatem nic innego, jak tylko przyjąć, że żona Odona była córką Jarosława Ośmio-mysła^1:!).

Jarosław, według Latop. Hipac.¹⁴), ożenił się r. 1150; najstarsze jego dziecko nie mogło się zatem urodzić wcześniej jak r. 1151; a jeśli to była właśnie żona Odona, nie mogła go poślubić wcześniej, jak r. 1165. Ze względu na podniesioną poprzednio okoliczność, że dzieci Odona rodzą się dopiero około r. 1190_;

1

Trafnie odnosi ją też do    niego Perlbach, Preuss.-Poln. Stud. I. 9. 24 —    2) Mon. Pol.    V.    644 —    3) Ibid. V.

2

576. — 4) str. 86 uw. 1. — 5) Mon.    Pol. II. 378. — 6) Ibid. II. 526. — 7) Ibid. III. 634 — 8) Ibid. III.    479. —    9) Smolka,

3

Mieszko Stary 309. — 10) Hist. Pol. II. 85. — U) Klempin, Pomm. Ukdbuch I. 276; Perlbach, Preuss.-Poln. Stud. I. 10; W oj

4

ciec ho ws ki, Podz. i zakr. dziej. poi. 16. — 12) W tymże roku żeni się już jego syn, jak zobaczymy zaraz niżej. — I³) Do

5

tego wniosku doszedł już Smolka, Mieszko Stary 288, który jednakowoż mieni ją żoną innego syna Mieszka Starego, tudzież

6

Linniczenko, Wzaimn. olnosz. 62,    który wcale nie rozstrzyga pytania, kto był mężem    Jarosławówny.    Tylko Wojciechow

7

ski, Podz. i zakr. dziej. poi. 16 daje    Odonowi za żonę córkę Jarosława Ośmiomysła. —    14) Str. 275.